Октиабр 14 рзы Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа дидикылеит Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла аусбарҭа анапхгаҩы Сергеи Степашин.

Аиқәшәара аан ирылацәажәан агуманитартә усхк аҟны аҧсуа-аурыс еизыҟазаашьақәа рырҿиареи рырҕәҕәареи рызҵаарақәа.

Аиҧылара далахәын Аҧсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин.

Аҧсны иаҭааз Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла аделегациа идикылеит Аслан Бжьаниа. Уи аилазаараҿы иҟан: Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла ахада Сергеи Степашин, ахеидкыла ахада ихаҭыҧуаҩ, аусбарҭа ахантәаҩы Леонид Палько, ихаҭыҧуаҩ Олег Новиков, ахеидкыла аиҳабы иабжьагаҩ Виктор Косоуров, «Интерфакс» адиректор хада актәи ихаҭыҧуаҩ – анагӡаратә директор Георги Гәлиа.

Аҧсны Ахада асасцәа бзиала шәаабеит ҳәа раҳәауа иазгәеиҭеит: «Ҳара еснагь гәахәас иҳамазаауеит ҳтәыла аҳҭны-қалақь аҟны шәҧылара. Шәара шәааит ақьиара зцу агуманитартә миссиала – ари ҳара даара иаҳгәаҧхоит, избан акәзар ҧхьаҟагьы аизҳара гәҭакыс иҳамоуп, иахьазы ега ауадаҩрақәа ыҟазаргьы. Ҳаиқәшәареи ҳазлацәажәои, насгьы шәара агәҭакы бзиа шәыманы шәаареи шаҳаҭра руеит ҳусқәа зегьы шыманшәалахо ала».

Урыстәыла ашәҟәтәы Еидгыла анапхгаҩы Сергеи Степашин иакәзар, иазгәеиҭеит 1989 ш. раахыс Аҧсны ибзианы ишидыруа. «Аҧхьаӡа иргыланы аҧсҭазаара иаҳнарбеит аҩыза дызусҭоу…», иҳәеит уи.

Аиқәшәараан Аҧсны акультура аминистр Даур Ақаҩбеи Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгыла ахада ихаҭыҧуаҩ Леонид Палькои аиқәшаҳаҭра рнапы аҵарҩит акультура аминистрреи Урыстәылатәи ашәҟәтәы Еидгылеи русеицуразы.

Аиҧылара ахыркәшараан наҟ-ааҟ агәалашәаратә ҳамҭақәа еимырдеит.

Аиҧылараан иҟан Аҧсны Ахада ихаҭыҧуаҩ Бадра Гәынба, Аҧсны Ахада иусбарҭа анапхгаҩы Џьансыхә Нанба, ашәарҭарадатә хеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба.

Аҽны С.И.Ҷанба ихьӡ зху Аҧсуа ҳәынҭқарратә драматә театр аҟны имҩаҧысит урыстәылатәи апублицист Рафаель Гусенов ишәҟәы «Путь Путина» зыхьӡу аӡыргара. Ашәҟәы рызкуп 1999 ш. раахыс иахьанӡа Урыстәыла Апрезидент иусура аазырҧшуа ахҭысқәа. Аҭыжьымҭаҿы ицәыргоуп Урыстәыла адәныҟатәи аполитика, насгьы ахада иҿцәажәарақәа, иҧсҭазаара еиуеиҧшым ахырхарҭақәа. Ашәҟәы иагәылоуп 200 инареиҳаны афотоҭыхымҭақәа Ахада ипресс-маҵзура абзоурала, урҭ уаанӡа џьаргьы акьыҧхь рымбаӡацызт.

Ашәҟәы аӡыргарахь инеит Урыстәыла ашәҟәтәы Еидгыла ахада Сергеи Степашин, уи иабжьгаҩ Виктор Косоуров, Урыстәыла ашәҟәтәы Ееидгыла ахада ихаҭыҧуаҩ, Москватәи ашәҟәҭыжьырҭа «Вече» аиҳабы, Урыстәыла ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла амаӡаныҟәгаҩ Леонид Палько, Аҧсны иҟоу Урыстәыла ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин, Аҧсны акультура аминистр Даур Ақаҩба, Аҧсны Ахада иусбарҭа аиҳабы Џьансыхә Нанба, арҿиаратә интеллигенциа рхаҭарнакцәа, абиблиотекақәа русзуҩцәа.

Аиҧылара ааиртит, егьымҩаҧигон Аҧсны акультура аминистр Даур Ақаҩба. Асасцәа даҽазныкгьы бзиала шәаабеит ҳәа раҳәауа аиқәшәарахь имҩахыҵыз иааркьаҿны ирзеиҭеиҳәеит реиқәшәара ашәҟәы «Путь Путина» аӡыргара ишазкыз. Анаҩс ажәа ииҭеит Урыстәыла ашәҟәтәы Еидгыла ахантәаҩы Сергеи Степашин. Уи иажәақәа рыла, акраамҭа Урыстәыла Аиҳабыра рхантәаҩыс дыҟан, насгьы хаҭала Владимир Путин аус ициуан. Ашәҟәы ахаҭа акәзар, азеиҧш хҳәаа азыҟаиҵеит.

«Ҳпроект аӡбахә ҳҳәозар, Акультура аминистрреи ҳареи ҳнапы аҵааҩит аусеицуразы аиқәшаҳаҭра. Уи анапаҵаҩра адагьы, имҩаҧаагалоит ацәыргақәҵақәа, аконференциақәа, абиблиотекақәа рхарҭәаара ҳацхраалоит.

Излаҳаӡбаз ала, иахьа Аҧснытәи Амилаҭтә библиотека цхыраарак аҳасабала иаҳҭоит 2000 цыра еидызкыло еиуеиҧшым алитература, ахәыҷтәы литературеи асахьаркыратә литературеи убрахь иналаҵаны», – иҳәеит уи. 2000 цыра ашәҟәқәа шрырҭо шьақәзырҕәҕәо асертификат инапаҿы ииҭеит Амилаҭтә библиотека аиҳабы Борис Ҷолариа (уи уаанӡа аҳәара ҟаиҵахьан).  

Асасцәа рахьтә анаҩс иқәгылеит ашәҟәы «Путь Путина» ахьҭыжьу ашәҟәҭыжьырҭа аиҳабы Леонид Палько, Урыстәыла ашәҟәтәы Еидгыла ахантәаҩы иабжьагаҩ Виктор Косоуров. Ашәҟәы аӡыргара аҧшьгаҩыс дамоуп Сергеи Степашин. Уаанӡа иӡырган Москвеи Санкт-Петербурги. Аҧсни Урыстәылеи агуманитартә усхк аганахьала русеицура ахәшьара аҭауа, уажәынахысгьы арҿиара амҩақәа шырҭбаатәу азгәаҭауа иқәгылеит иара убас Аҧсны аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа ахада, академик Зураб Џьапуа, Аҧснытәи Амилаҭтә библиотека аиҳабы Борис Ҷолариа.

Ашәҟәы «Путь Путина» аӡыргара иазкыз аиқәшәара хыркәшауа, асасцәа аҧхьа инаргыланы, уи иалахәыз зегьы иҭабуп ҳәа реиҳәеит акультура аминистр Даур Ақаҩба.

В. Ажәанба

Д.И.Гәлиа ихьӡ зху Аҧсуаҭҵааратә институт аҟны имҩаҧысит афилологиатә ҭҵаарадыррақәа рдоктор, Аҧсны аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа академик, апоет, апублицист, аиҭагаҩ, Д.И.Гәлиа ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә премиа занашьоу Владимир Занҭариа ишәҟәы ҿыц «Аҵаулареи амҽхаки» аӡыргара. Аҭыжьымҭа еиднакылоит ҳаамҭазтәи аҧсуа литературеи уи аҭоурыхи, атеориатә зҵаарақәа жәпаки ирызку аҭҵаарадырратә статиақәа.

Октиабр 18 рзы Аҧсны асахьаҭыхыҩцәа Реидгыла ацәыргақәҵатә зал хадаҟны иаартын абџьар азҟазацәа рырҿиаратә еидгыла «Х-напы» аҳасабырбатә цәыргақәҵа. Уахь имҩахыҵит Аҧсны Аиҳабыра рхаҭарнакцәа, аҧсуа интеллигенциа, аҵарауаа, аҟазара аусзуҩцәа, ауаажәларра.

Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи Афедерациа Апрезидент Владимир Путин 70 шықәса ихыҵра аиубилеи идиныҳәалеит. Абри атәы аанацҳауеит Аҧсны Ахада ипресс-маҵзура.

Аҧсны Ахада ҳтәыла Арбџьар Мчқәа раҧҵара 30 шықәса ахыҵра рыдиныҳәалеит аруаа.

Октиабр 11 – Аҧсны Арбџьар Мчқәа рымш азгәаҭараан Аҧсны зхы ақәызҵаз аҵеицәа анышә иахьамадоу Ахьӡ-аҧша апарк аҟны ашәҭ шьыҵәрақәа шьҭарҵеит Аҧсны Атәылахьчара аминистр Владимир Ануа знапхгараҿы дыҟоу аруаа. Аҽны Аҧсны Раҧхьатәи Ахада Владислав Григори-иҧа Арӡынба, аҩбатәи Ахада Сергеи Уасил-иҧа Багаҧшь анышә иахьамадоу рмемориалқәа ирҭааит, ашәҭқәагьы шьҭарҵеит.

Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа иуаажәлар Гагра араион ахақәиҭтәра ҩеижәижәаба шықәса ахыҵра амш рыдиныҳәалеит.

Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Аџьынџьтәылатә еибашьраҿы Гагра ахақәиҭтәраан иҭахаз аибашьцәа рбаҟа амҵан ашәҭ шьыҵәрақәа рышьҭаҵара иазкыз аусмҩаҧгатә далахәын.

Ашәҭқәа рышьҭаҵараан иҟан иара убас Аҧсны Ахада ихаҭыҧуаҩ Бадра Гәынба, Жәлар Реизара Аиҳабы Лаша Ашәба, Аҧыза-министр Алеқсандр Анқәаб, Аҧсны иҟоу Урыстәыла ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин, Жәлар Реизара адепутатцәа, Аиҳабыра реилазаара иалоу, Гагра араион анапхгара, атәыла ақалақьқәеи араионқәеи рхадацәа, аибашьра аветеранцәеи хатәгәаҧхарала иааны еибашьуаз рхаҭарнакцәеи, иҭахаз рҭаацәеи, ауаажәларреи.

Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәыла Ашәарҭадаратә хеилак ахантәаҩы ихаҭыҧуаҩ Рашид Нургалиев имшира идиныҳәалеит. Абри аанацҳауеит Аҳәынҭқарра Ахада ипресс-маҵзура.

Жьҭаарамза жәба-жәаба рзы иааҟәымӡӡакәан илеиуаз ақәа аӡиасқәа рыҩаӡара шьҭнахит. Амшцәгьа бааҧсы иахҟьаны Очамчыра араион аҿы аӡхыҵрақәа ҟалеит. Уи араион ақыҭақәа жәпакы рынхацәа аҧхасҭа ҕәҕәа рнаҭеит. Аӡҩыбжьа, Кындыҕ, Маркәыла, Ҭхьына, Џьгьарда, Очамчыра ақалақь рҿы аӡхыҵра амҩадуқәа ҵнаӡәӡәааит, аҩнқәа ирыҩналеит.

Есышықәса Аҧсны Асахьаҭыхҩцәа Реидгыла имҩаҧнагоит ҭагалан иазку аҭыхымҭақәа рцәыргақәҵа. Ҳазну ашықәс азы ари ацәыргақәҵа азырхиан Аиааира ду 29-шықәса ахыҵра аламҭалазы.

Аҟәа ацәыргақәҵатә зал ахь иааргеит еиуеиҧшым абиҧарақәа ирыҵаркуа асахьаҭыхҩцәа раҧҵамҭақәа. Убарҭ иреиуоуп Виссарион Ҵәыџьба, Заур Мықәба, Амиран Адлеиба, Валери Багаҭелиа, Диана Хынҭәба, Саид Возба, Сасун Торосиан, Асҭанда Адлеиба, Ҟәараса Черқьезиа.

Аҧсны асанитартә-епидемиологиатә станциа аҳақьым хадас иҟаҵоу Алла Белиаева напхгара зылҭараны иҟоу аколлектив дыдирдырит Аҧсны агәабзиарахьчара аминистр Едуард Быҭәба.