Валентин Семион-иҧа Барцыц диит сентиабр 16, 1934 шықәсазы, Гагра ақалақь аҟны. Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡа аан, 1942 шықәсазы, уи иҭаацәа аамҭала ҳәа нхара Очамчыра араион Ҭхьына ақыҭахь имцар амуит.

2024 шықәса рзы иҟалаз амашәырқәа рхыԥхьаӡара  2022 – 2023шш. ирҿырԥшны уахәаԥшуазар, маҷк иагхеит ҳәа уҳәартә иҟоуп. Абри азы Аԥснытәи аҳәынҭқарратә телерадиоеилахәыра апресс-центр аҿы дықәгыло, адырра ҟаиҵеит Лев Кәыҵниа.

Ахәыҷтәы поет, апрозаик, аиҭагаҩ, ааӡаҩ Џьота  Тапаӷәуа диижьҭеи 100 шықәса ҵуеит.

Џьота Константин-иҧа Тапаӷәуа диит 1924 ш сентиабр 20 рзы Очамчыра араион Кәтол ақыҭан. Апедагогикатә ҭҵаарадыррақәа ркандидат  Аҧсни Қырҭтәылеи зҽаҧсазтәыз арҵаҩы ҳәа аҳаҭыртә хьыӡқәа ихҵан. СССР-и Аԥсни рышәҟәыҩҩцәа Реидгылақәа дрылан.

Иҭыҵит алитература-сахьаркыратә, ауаажәларра-политикатә журнал «Алашара» аномер ҿыц (№4, 2024 ш.). Ажурнал аатуеит сынтәа 75 шықәса зхыҵыз апоет, ауаажәларратә усзуҩ, ажурнал «Аԥсны аҟазара» аредактор хада Геннади Аламиа иҿцәажәарала. Аиубилиар диҿцәажәеит ажурнал «Алашара» аредактор хада Анатоли Лагәлаа.

Аҵыхәтәантәи лымзеи лымшқәеи рзы апоет Инна Аҳашԥҳа лыԥсы иахылҵыз ацәаҳәақәа уамашәа иубартә илықәҿион. Усҟан Инна Шәача дыҟан, лчымазара бааԥс фырԥҳәызбаҵас илхылгон. Хьааны лгәы иҭаз дахьынаԥшы-ааԥшуаз илбоз анкьатәи Убыхтәыла, аҭоурыхқәа ракәын.

Арҵаҩы, ааӡаҩ аибашьра амҩа ианылара имариоу усым.Аамҭақәак ҳаман ҳҵаҩцәа адунеиаҿ аҭынчреи ажәларқәа реиҩызареи анрыла­ҳааӡоз. Аха ус изыҟамлеит еиҳау- еиҵоу абџьар шьҭыхны ианеиҿагыла. Ус изыҟамлеит хә-миллионҩык зхыԥхьаӡара наӡоз ақырҭуа жәлар шә-нызқьҩыуаак иреиҳамыз аԥсуа жәлар рықәхра хықәкыс иҟаҵаны, бџьар хкыла еиқәных рҿанаарха, усҟан аибашьра амҩа ианылар акәхеит хәыҷгьы-дугьы.

Аҧсны анҭыҵ ҳтәыла ахьӡ ҭызго аҵеицәа ируаӡәку, иҧсадгьыл аҟны еиҧш, Урыстәылан ибзианы ирдыруа аҧсуа сахьаҭыхҩы, апедагогикатә ҭҵаарадыррақәа рдоктор, 2000 ш. раахыс апедагогикатә ҵара Жәларбжьаратәи аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа академик Рауф Чынчор-иҧа Барцыц 70 ш. ихыҵит.

1993 шықәса цәыббра 16 рзы Очамчыра ақалақь авокзал аҿаԥхьа ақырҭуа фашистцәа гыгшәыграла лыԥсҭазаара далырхит Аԥсны азы зхы иамеигӡоз аԥсуа фырԥҳәызба Цаца Казанба. Ҩажәа шықәса уажәаԥхьа агазеҭ «Аԥсны» адаҟьақәа ирнылаз ари афырԥҳәызба илызку астатиа ҩаԥхьа аԥхьаҩцәа ишәыдаагалоит.

Қырҭтәыла Аҳәынҭсовет архәҭақәа рҟынтәи Аҟәа ақалақь ахақәиҭтәразы ажәылара ианалагазамш 31 шықәса ахыҵит.   Уи 11 мшы имҩаԥысуан.

Цәыббрамза 16, 1993 шықәсазы Аҟәа ақалақь ахырхарҭала ажәылара иалагеит, – иҩуеит аҭоурыхҭҵааҩ Валикәа Ԥачлиа  ишәҟәы «Ақырҭуа-аԥсуа еибашьра» аҿы.