Апрель 11 рзы Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла аҧшьгарала С. П. Басариа ихьӡ зху Очамчыратәи ашкол-интернат аҟны имҩаҧган  араион алитераторцәа ҿарацәа рсеминар, иара убас апоезиа ахәылҧаз.

Алитературатә хәылҧазы  мҩаҧысит Аҧсны жәлар рпоет Д. И. Гәлиа диижьҭеи 150 ш. аҵра иазку аиубилеитә усмҩаҧгатәқәа рҳәаақәа ирҭагӡаны.

 Очамчыратәи ашкол-интернат аҟны еиҿкааз аусмҩаҧгатә иалахәын, уахь имҩахыҵыз ашәҟәыҩҩцәа реиҧш, араион аҵара аҟәша аиҳабы Ҭемур Гындиа, аҟәша аусзуҩцәа, арҵаҩцәеи ашколхәыҷқәеи, урҭ рхыҧхьаӡараҿы иҟан ақыҭақәа Ҷлоу, Кәтол, Баслахә рҟнытә инеиз аҵаҩцәа. Аумҩаҧгатә рҽаладырхәит Аҧсны абыргцәа Реидгыла ахантәаҩы Апполон Думаа, Очамчыра араион абыргцәа рхеилак аиҳабы Иури Лагәлаа.

 Аиҧылара аартраан иадырҳәеит Аҧсны Аҳәынҭқарра Агимн.

            Д. Гәлиа иархив аҟнытә ианҵоу ибжьы ала иажәеинраала даҧхьеит.

Аиқәшәара аартуа Очамчыратәи ашкол-интернат аҧсуа бызшәеи алитературеи рырҵаҩы Асҭанда  Ҷолокәуа еиқәшәаз бзиала шәаабеит ҳәа ралҳәеит. Анаҩс ажәа илҭеит алитературатә семинар аҵаки ахықәки иааркьаҿны иалацәажәаз  Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахантәаҩы – В. Аҧҳазоу. Уи иҳәеит: «Ҳазну ашықәс ҳмилаҭтә литература, ҳажәлар рдоуҳатә культура азы акырӡа зҵазкуа шықәсуп. Имҩаҧааго иарбанзаалакгьы Дырмит Гәлиа ииубилеи иадҳәалоуп. Иахьа араҟа имҩаҧысуа араион алитераторцәа ҿарацәа рсеминар, иара убас жәлар рпоет ирҿиамҭақәеи ҳпоетцәа ражәеинраалақәеи рыҧхьара  уҳәа азҿлымҳара бзиа рыманы имҩаҧысып ҳәа ҳақәгәыҕуеит».

Алитераторцәа ҿарацәа рсеминар иалахәыз Очамчыра ақалақьи араион ақыҭақәеи ршколқәа рҟынтәи аиҳабыратә классқәа рҵаҩцәа  рхатәы жәеинраалақәа ирыҧхьеит.

            Д. Гәлиа иажәеинраалақәа, ипрозатә ҩымҭақәа рцыҧҵәахақәа ирыҧхьеит, иажәабжь кьаҿқәа ирылхны аинсценировкақәа ықәдыргылеит, ашәеи акәашарақәеи нарыгӡеит ашкол-интернат аҵаҩцәа.

Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла аҟнытә аиҧылара иалахәыз апоетцәа  Анатоли  Лагәлаа, Гәында Кәыҵниа, Гәында Сақаниа, Заира Ҭҳаиҵыкә  Д.И. Гәлиа иажәеинраалақәеи рхатәы жәеинраалақәеи ирыҧхьеит.

Еизаз рҿаҧхьа дықәгылеит Аҧсны абыргцәа Реидгыла ахантәаҩы Апполон Думаа, агәахәара ду шинаҭаз азгәаҭауа зегьы еиҳау ақәҿиарақәа рзеиҕьеишьеит.

  Очамчыра араион Ахадара аҵара аҟәша аиҳабы Темур Гындиа аиҧылара иалахәыз зегьы раҧхьаҟа аихьӡарақәа рзеиҕьашьауа иазгәеиҭеит ас еиҧш иҟоу аиҧыларақәа аҿар рааӡараҿы хәарҭара ду шрылоу.

Аусмҩаҧгатә еихшьалауа иқәгылаз  ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахантәаҩы  Вахтанг  Аҧҳазоу аиқәшәара аиҿкаара иахаҵгылаз, уи зҽалазырхәыз зегьы  иҭабуп ҳәа реиҳәеит, насгь арҿиаратә хеидкыла аҟнытә инаргаз Дырмит Гәлиа ифотосахьа ашкол-интернат ҳамҭас иеиҭеит, иара убас аҧсуа шәҟәыҩҩцәа рышәҟәқәа.

Аусмҩаҧгатә ахыркәшараан аиқәшәара иалахәыз зегьы иҭабуп ҳәа рарҳәеит  ашкол-интернат адиректор Белла Ашәба, иара убас  ашкол-интернат ахәыҷқәа азыҟазҵаз арҵаҩы Асҭанда  Ҷолокәуа. 

Мшаԥымза 4-5, 2024 шықәса рзы Женева имҩаԥысит Аахыҵ-Кавказ ашәарҭадареи аҭышәынтәалареи рзы Жәларбжьаратәи Женеватәи аиҿцәажәарақәа 60-тәи рраунд. Аиҿцәажәарақәа ирылахәын Аԥсны, Қырҭтәыла, Аахыҵ-Уаԥстәыла, Урыстәыла, Америка Еиду Аштатқәа рхаҭарнакцәа ЕАР, ЕЕАЕ, ЕЕ рҟынтәи ацхантәаҩцәа алархәны.
Аԥсны адәныҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩ Иракли Ҭыжәба напхгара зиҭоз аделегациа аилазаараҿы иҟан Аԥсны адәныҟатәи аусқәа Рминистрра Аконсултә департамент аиҳабы Лаша Аҩӡба, Мрагылара Ааигәеи Африкеи рдепартамент аиҳабы Артур Гагәлиа, адепутат Баҭал Џьопуа.
Аԥсны адәныҟатәи аусқәа Рминистрра аофициалтә саит аҿы иҟоу адыррақәа рыла, Аахыҵ-Кавказ ашәарҭадареи аҭышәынтәалареи рзы Жәларбжьаратәи Женеватәи аиҿцәажәарақәа рлахәылацәа аформат аиқәырхара аинтерес шрымоу азгәарҭеит, еиуеиԥшым азҵаарақәа рзы аицәажәарақәа рымҩаԥгаразы.
Аԥсуа ган иазгәанаҭеит ихықәкы хаданы ишшьоу Қырҭтәыла Аԥсни Аахыҵ-Уаԥстәылеи рганахь ала амч ахамырхәаразы аиқәшаҳаҭра адкылара алзыршо ашәҟәы аус адулара, иара убасгьы Аԥсны-Қырҭтәыла, Аахыҵ-Уаԥстәыла-Қырҭтәыла рҳәаақәа рҿы аделимитациа апроцесс аусура аларгара.
Ақырҭуа лахәылацәа аҽазныкгьы ирзаамырԥшит аҭынчразтәи аԥшьгамҭақәа конструктивла рызнеишьа. Ари азҵаара аартны ишыҟац иаанхеит.
Аҩбатәи аусуратә гәыԥ аусура аҳәаақәа ирҭагӡаны имҩаԥысит агуманитартә зҵаарақәа рылацәажәара.
Аԥсуа ган азхьаԥшра рнаҭеит атәыла ауааԥсыра рхы иақәиҭны рныҟәара алмыршара апроблема, Аԥсны атәылауаҩшәҟәқәа разхаҵара алыршара азҵаара.
Араунд амҩаԥгара аҳәаақәа ирҭагӡаны егьырҭ азҵаарақәагьы ирылацәажәеит.
Аиҿцәажәарақәа реихшьалала иазгәаҭоуп 2024 шықәса рашәарамза 25-26 рзы Аахыҵ-Кавказ ашәарҭадареи аҭышәынтәалареи рзы Жәларбжьаратәи Женеватәи аиҿцәажәарақәа изаамҭанытәиу 61-тәи рраунди уи иашьҭанеиуа егьырҭ абри аформат иаҵанакуа аиԥыларақәеи шымҩаԥгахо.

Сынтәа ауаажәларратә усзуҩы, ажурналист, аҭоурыхҭҵааҩ, Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡа (1941–1945 шш.) иалахәыз, Аԥсуа ҳәынҭқарратә музеи адиректорс иҟаз (1978–2007 шш.) Алеқсандр Ҭариа диижьҭеи 100 шықәса ҵит.

Мшаҧымза 11  рзы  С. П.  Басариа ихьз зху Очамчыратәи ашкол-интернат аҟны имҩаҧысит апоезиеи апрозеи  рымҩахь ашьаҿа ҟазҵаз  аҿари, еиҵырдыруа аҧсуа шәҟәыҩҩыцәеи рсеминар. Аусмҩаҧгатә аҧшьнагеит Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидыла. Сынтәа асеминар мҩаҧысуеит Аҧсны жәлар рпоет Д. И. Гәлиа диижьҭе 150 ш. аҵра иазку аиубилеитә усмҩаҧгатәқәа рҳәаақәа ирҭагзаны. Асеминар аартын Аԥсны ахьыӡрашәа арҳәарала.

 Алитературатә семинар аҵаки ахықәки иааркьаҿны далацәажәеит  Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахантәаҩы В. Аԥҳазоу. Алитераторцәа ҿарацәа рсеминар иалахәуп Очамчыра ақалақьи, араион ақыҭақәа   рышколқәеи рҟынтәи аиҳабыратә классқәа рцаҩцәа. Урҭ рхатәы ҩымҭақәа ирыҧхьеит. Очамчыратәи ашкол-интернат аҵаҩцәа Д. Гәлиа иажәеинраалақәеи, ипрозатә ҩымҭақәеи  ирыԥхьеит, ашәақәеи акәашарақәеи нарыгӡеит .

 Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла аҟынтәи аиҧылара иалахәын  В. Аԥҳазоу, А. Лагәлаа, Гә. Кәыҵниа, Гә. Сақаниа, 3. Тҳаицыкә.

Елана Лашәриа

Аҧсуа шәҟәыҩҩы-адраматург, арежиссиор, актиор, акәашаҩ, Аҧсни Қырҭтәылеи жәлар рартист Мҭы Ақаҩба диижьҭеи 115 ш. ҵит.

Аԥсуа қыҭа Џьырхәа. Ахацәа нагақәа злиааз, адунеи ари ақыҭа ахьӡ азырдырыз Асовет Еидгыла Афырхаҵа Ҳаразиа Владимир Камсагә-иԥа инаиркны еиқәаҳаԥхьаӡо ҳалагар хара ҳагоит. Иарбан ҭоурыхтә аамҭазаалакгьы иҟаз зегьы рҟынтә ԥсра-ӡра зқәым ахаҿсахьақәа ари ақыҭаҿы иҟоуп.