Аԥсны аҳәынҭқарра еиҭашьақәыргылан 1921 шықәса март 4 азы, иара убас март 31 аҽны Асоветтә социалисттә Республика ҳәа ирылаҳәан.

Аҧсни аҧсуа жәлари рҭынчра, рҧеиҧш лаша азықәҧаҩ, Аҧсны Аџьынџьтәылатә еибашьраан хатәгәаҧхарала Аҧсадгьыл ахьчара иааз фырхаҵаралагьы зхы ақәызҵаз Ефқан Цыба диижьҭеи 55 шықәса ҵит.

Аҧсуа поет, апрозаик, ауаажәларратә усзуҩы, Аҧсны жәлар рышәҟәыҩҩы Нелли Золотинск-иҧҳа Ҭарԥҳа диижьҭеи 90 ш. ҵит. 

Уаҵәтәи зԥеиԥш иазхәыцуа ажәлар, заԥхьаҟа аизҳара мҩас илызхуа аҳәынҭқарраҿ зегь раԥхьа игылоуп ахәыҷқәа рыԥсҭазаара, урҭ рыхьчара.

Амчреи аоппозицеи рхаҭарнакцәа аицәажәарақәа рышьҭахь аиқәышаҳаҭра рнапы аҵарҩит.

Аԥсабара ишдыру еиԥш, қәыԥшыларакны иҟоуп, аха еихьыԥшу еилазаашьала, аҵарауаҩ-абиолог Роман Дбар иажәақәа рыла иаҳҳәозар, «иерархиала мамзаргьы конструкциала» ишьақәгылоуп. Уи дахәҭакуп ауаҩгьы.