Аҧсны азхиоуп Урыстәылеи Белорусиеи Реидгылатә ҳәынҭқарра адлара, иҳәеит Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи ажурналист Владимир Соловиов ииҭаз аинтервиу аҟны.

Лыҧсҭазаара далҵит аҧсуа милаҭтә журналистика акыр шықәса амаҵ азызухьаз апублицист, ажурналист Нелли Николаи-иҧҳа Киут. Аҧсны акультура зҽаҧсазтәыз аусзуҩы, СССР-и (1971) Аҧсни ржурналистцәа Реидгылақәа ирылаз Нелли Киут диит 1940 ш. ииун 25 рзы Аҟәа ақалақь аҟны, аҧсуа интеллигентцәа рҭаацәараҿы.

Ареспублика Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет Апрезидиум ақәҵарала Ареспублика Аҧсны Арбџьар Мчқәа ркомандаҟаҵаҩ хадас дшьақәырҕәҕәоуп Арӡынба Владислав Григори-иҧа – Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет Ахантәаҩы атәылахьчара Аҳәынҭқарратә Комитет Ахантәаҩы.

1992 шықәса август 14 рзы техника хьанҭала, артилериала, аибашьыгатә авиациала еибыҭоу Қырҭтәыла архәҭақәа имҳәа-мырза ралаларала еиҧҟьан Аҧсны жәлар рҭынч ҧсҭазаара. Иалагеит асуверентә Республика Аҧсны иаҿагыланы Қырҭтәыла бџьаршьҭыхлатәи агрессиа. Аҧышәара уадаҩқәа рыхҭыргоит ҳажәлар. Хыҧхьаӡарала, бџьарла акырынтә иҳаҧызго агрессор Аҧсны атерриториа ахәҭак импыҵахаланы. Қырҭтәыла ацәгьоуратә напхгара акыр аамҭа аахыс ргәы иҭакны ирымаз аплан ажәлар ргеноцидҵәҟьа, урҭ рҭоурыхи ркультуреи рбаҟақәа рҭархара. Аҧсны Аҳәынҭқарра…

1993 шықәса ианвар 6 асааҭ 21 рзы иҭыҧахь деибганы дзыхнымҳәӡакәа дҭахеит иеибашьратә дҵа нагӡаны иаауаз Ареспблика Аҧсны Арбџьар Мчқәа рҳаиртә хыхьчара еиҳабы Олег Евгени-иҧа Ҷанба. Олег Евгени-иҧа диит 1962 шықәсазы Гәдоуҭа араион Бамбора ақыҭаҿы. Абжьаратә школ даналга ашьҭахь 1974 шықәсазы дҭалеит арратә аҧырҩцәа разыҟаҵарҭа Армавиртәи аҵараиурҭа ибзиаӡаны далгеит 1983 шықәсазы.