Аԥсуа жәлар иарбан ҭоу­рыхтә аам­ҭазаалакгьы рҿахәҳәаҩцәа, зыжәлар рыԥсҭазаара зыԥсҭазаараз ауаа хатәрақәа рылиаауан. Убарҭ ируаӡәкыз, аԥсуа қыҭа Лыхны 1883 шықәсазы ииз, аҳәынҭқарратәи ауаажәларратәи усзуҩы Аланиа Дмитри Иван-иԥа диижьҭеи 140 шықәса ҵит.

С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥсуа драматә театр аҿы имҩаԥысит Москва инхо, аҵараиурҭақәа ирҭоу аҿар рымчала еиҿкаау Аԥсны аҿар рырҿиаратә хеидкыла аӡыргара. Уи иалагеит Аԥсны агимн арҳәарала.

Ишдыру еиԥш иахьатәи ҳаамҭазы, ауаҩы иԥсҭазаараҿы асоц­иалтә бызкаҭаҳақәа инарыгӡо ароль хымԥада даара ирацәоуп. Ишақәнагоу ахырхарҭала зхы иазырхәо рзы даара ихәарҭа дууп ҳәарада, аха убри аан иҟоуп иахьҽеимгьы.

Игор Ахба ихьӡ, Аҧсны еиҧш, анҭыҵгьы ирдыруеижьҭеи акыр ҵуеит. Ауаажәларратәи аҳәынҭқарратәи усзуҩы 1991 ш. ииун акы инаркны Урыстәылатәи Афедерациаҿы Аҧсны ахаҭарнакс дыҟан, 2008 ш. нахыс – Аҧсны ацҳаражәҳәаҩ гәрагас аус иуит 2021 ш. рзынӡа.

Аҧсны - агеи-ашьхеи ирыгәҭылаку атәыла ссир. Ҳаҧсадгьыл аҭоурых ду, адунеи аҭоурых иахәҭакуп. Араҟа шьахәла иаарҧшуп ауаҩытәыҩса дызнысыз аамҭақәа зегьы. Неиҧымкрада, шәышықәсала ҳхылҵшьҭрақәа иахӡыӡааны ркультура абиҧарала еимырдон.
Аҧсны ауаҩы иҧылоит азқьы­шықәсақәа ирықәлоу абаҟа ссирқәа. Адунеи аҳәынҭқаррақәеи ажәларқәеи, асеиҧш аҭоурых ҵаула иахыҽхәартә измоу, рхыҧхьаӡара рацәам.

2024 шықәса февраль 2 азы Аԥсны Ахада ихаҭыԥуаҩ Бадра Гәынба инарҭбааз аилацәажәара мҩаԥигеит араионқәеи ақалақьқәеи рхадацәа, амчратә усҳәарҭақәа рнапхгаҩцәа, Аиҳабыра иалоу алархәны.
Аилацәажәара иалахәын Аԥыза­-министр Алеқсандр Анқәаб, Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Абесалом Кәарҷиа.

Алхрақәа рылҵшәақәа рхашшаареи рыхәаԥшреи рыҿҳәарақәа реиҵатәра, аҩбатәи алхрақәа раан 10 процентк инареиҳаны ауаа рхыԥхьаӡара азырҳара, «Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа рзы» иахьа иҳамоу Аконституциатә закәан аиҭакрақәа ралагаларазы егьырҭ ажәалагалақәа жәпакы ртәы еиҭеиҳәеит «Аԥсныпресс» иеиҭаз аинтервиу аҟны Алхратә комиссиа хада ахантәаҩы Дмитри Маршьан.

Ааигәа аҭыҧ змаз ахҭыс Аҟәатәи аҩбатәи абжьаратә школи Гәдоуҭа иҟоу ахәҳахәҭратә центр «Вавилони» артҟәацга аҵоуп ҳәа амц жәабжь азы иаанкылаз ахәыҷы ашәарҭадаратә маҵзура аусзуҩцәа излашьақәдыргылаз ала, уи иҽаҵаиҩит иарку ателеграмм-канал, уи амодераторцәа Аҧсны анҭыҵ иҟоу роуп.

Аҳәынҭқарра Ахада – Арбџьар Мчқәа Ркомандаҟаҵаҩ хада дырзыӡырҩит атәылахьчара Аминистрра 2023 шықәсазтәи аусура алҵшәақәеи ҳазҭоу ашықәс азы иазԥхьагәаҭаны ирымоу ауснагӡатәқәеи.
Атәылахьчара аусбарҭа анапхгаҩы адырра ҟаиҵеит Арбџьар Мчқәа рҟны аибашьратә, аоперативтә ҽазыҟаҵарақәа шымҩаԥысуеи, аԥсуа ар рыҿиара ахырхарҭа хадақәеи рзы.

Ааигәа здоуҳатә ҭынха наӡаӡа иаҳцәыӡыз, раԥхьатәи аԥсуа професионалтә сахьаҭыхҩы, адунеиаҿ зыхьӡ еицырдыруа Алеқсандр Константин-иԥа Чачба ажәлар рыҿиараҿы акультуреи аҟазареи рҵакы дазааҭгыло иҩуан: «Аҟазара змам атәыла, ԥхьаҟа бзиарак ҳәа акагьы азыԥшӡам; уи ауаатәыҩса рдоуҳа ԥсхьеит, ԥсҭазаашьас ҳәа ирымоугьы – аилабаароуп» ҳәа.