Лаҵара 09, 2024

Ареспубликатә ҳәынҭқарратә усҳәарҭа «Аҧснымедиа»

Image

Ажәабжьқәа

 

Август 4 азы Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа дырҧылеит Аҟәа ақалақь актив. Уи иалахәын атәыла Ахада ихаҭыҧуаҩ Бадра Гәынба, Аҧыза-министр Алеқсандр Анқәаб, Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Алхас Кәыҵниа, Аҧыза-министр актәи ихаҭыҧуаҩ, ақыҭа нхамҩа аминистр Беслан Џьопуа, Ашәарҭадара Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, Жәлар Реизара адепутатцәа.

Аҟәа ақалақь Ахадара аиҳабы Беслан Ешба 2022 шықәса актәи ашықәсбжазтәи русуразы аҳасабрба ҟаиҵеит. Абас еиҧш иҟоу аиҧыларақәа Аҧсны араионқәа зегьы рҟны имҩаҧысхьеит, Гал араион аалхны.

Аахыҵ-Уаҧстәыла ацҳаражәҳәарҭаҿы

Ашәахьа, август 8 азы Аҧсны иҟоу Аахыҵ-Уаҧстәыла ацҳаражәҳәарҭаҿы иргәаладыршәеит 2008 шықәса август азы Қырҭтәыла иҟанаҵаз ақәылара аан иҭахаз. Убарҭ ахҭысқәа игәаларшәауа, Аҧсны иҟоу Аахыҵ-Уаҧстәыла ацҳаражәҳәаҩ Олег Боциев ҷыдала иаҵишьит хьыӡҳәала Урыстәылатәи Афедерациа иҟанаҵаз ацхыраара иабзоураны Аахыҵ-Уаҧстәыла ажәлар ишрылшаз ақәылаҩ ҕәҕәала иҿагылара, иҧхьацара. «Традицианы иҟалахьеит, есышықәса август 8 азы ацҳаражәҳәарҭаҿ ҳаизоит, Аахыҵ-Уаҧстәыла ахақәиҭреи ахьыҧшымреи зхы рықәызҵаз ҳгәалаҳаршәаларц азы. 14 шықәса ҵит, 2008 шықәса август 8 ауха Михаил Саакашвили инапхгарала Қырҭтәыла афашисттә режим анҳақәлаз аахыс», – иҳәеит Боциев.

Аҧсны Ахада апресс-конференциа иалахәыз бзиала шәаабеит ҳәа раҳәо, иазгәеиҭеит дшазхиоу ажурналистцәа рызҵаарақәа рҭак аҟаҵара. Аҧхьатәи азҵаара азкын иаҳхысыз амзазы Аҧсны Ахада еиуеиҧшым араионқәа рҟны имҩаҧигаз аиҧыларақәа хықәкыс ирымаз. Аслан Бжьаниа дазааҭгылеит фымз шыҵхьоу ашықәс ҳҭоижьҭеи, уи аамҭа иалагӡаны Аҧсны араионқәа рҟны инагӡоу аусқәа еиликаарц, аихьӡарақәа ыҟазар ирылацәажәарц шиҭахыз. Иара иазгәеиҭеит иӡбам апроблемақәа шырацәоу, убарҭ аҧхьаҟа рыӡбаразы иҟаҵатәу ишалацәажәоз. Ас еиҧш иҟоу аизарақәа хәарҭара рылоуп, избанзар араион ахада идагьы ауаажәларра аҭагылазаашьа рымоуп ргәы иҵхо апроблемақәа цәырганы аҳәара. Аҧсны Ахада иазгәеиҭеит иара изы ишхадоу ауаа рацәажәара, ргәаанагара идкылара, рҭак аҟаҵара. Иара иҳәеит ус еиҧш иҟоу аиҧыларақәа шықәсык ахьтә ҩынтә ишымҩаҧигало, ашықәс азбжази уи анҵәамҭази.

Ахәылҧаз, август 3 азы Аҟәа агәаны, Аидгылара амҩаҿы иҟоу абаҳчеибаркыраҿы гәырҕьарала иаартын Аҧсны иналукааша апартиатә, аҳәынҭқарратә усзуҩы, Аҧснытәи обком актәи амаӡаныҟәгаҩ, Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет Апрезидиум Ахантәаҩы Валериан Осман-иҧа Кобахиа (15.05.1929 – 28.08.19929 ибаҟа. Уи аартра иалахәын Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа, Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Алхас Кәыҵниа, Аҧыза-министр актәи ихаҭыҧуаҩ Беслан Џьопуа, акультура аминистр Даур Ақаҩба, Аҟәа Ахадара аиҳабы Беслан Ешба, Кобахиа иҭаацәара ахаҭарнакцәа.

Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа Амиран Адлеиба ихиҵеит «Аҧсны Аҳәынҭқарра жәлар рсахьаҭыхҩы» ҳәа аҳаҭыртә хьӡы. Аҿыханҵаратә ҟазара ашьақәгылареи арҿиареи рҟны илагаламҭа ду азы, изанааҭтә ҟазара ҳаракы азы Адлеиба Амиран Сардион-иҧа ихҵазааит аҳаҭыртә хьӡы «Аҧсны Аҳәынҭқарра жәлар рсахьаҭыхҩы», – иазгәаҭоуп август 5 азы Аҧсны Ахада инапы зҵеиҩыз Аусҧҟаҿы.

Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахадара Аҳәамҭа

Ишдыру еиҧш, аҳәынҭқарратә дача «Пицунда» Урыстәылатәи Афедерациа аҭареи уи ахархәашьеи рзы иқәгылоу азҵаатәы аҵыхәтәантәи аамҭазы ҳауаажәларраҿы еиуеиҧшым агәаанагарақәеи ацәажәарақәеи цәырнагеит. Иҟоуп иақәшашҳаҭу, Урыстәылеи ҳареи ҳаидгылара, ҳаиҩызара иахәо акәны изыҧхьаӡо. Аха иҟоуп уи иақәшаҳаҭым, Аҧсны Азакәан хада – Аконституциа еиланагоит ҳәа иахәаҧшуа.

Нестор Лакоба Иҭоурых-мемориалтә музеи аҟны аиҭашьақәыргыларақәа ирылагеит. Аминистрцәа Реилазаара адҵала Нестор Лакоба Иҩны-музеи аҟны арҽеира-еиҭашьақәыргыларатә усурақәа рзы Аиҳабыра ррезервтә фонд аҟнытә иоушьҭуп 12 829 658 мааҭ.

Аҧсны атуризм аминистр Ҭеимураз Хышба дылҧылеит Ростуризм ахада ихаҭыҧуаҩ Елена Лысенкова. Хышбеи Лысенковаи рылацәажәеит Аҧсны атуризм арҿиара амҩақәа. Ростуризм ахада ихаҭыҧуаҩ иазгәалҭеит, Аҧсны атуристтә лшарамчқәа шамоу, хыҧхьаӡара рацәала ҳтәылахь рхы шдырхауа. «Аҧсны алшарақәа зегь амоуп атуристцәа рхыҧхьаӡара акырӡа ашьҭыхразы», – лҳәеит лара.

Адунеи иқәынхо ажәлар, егьа ашәышықәсақәа, азқьышықәсақәа царгьы рхатәы ҭоурых еиқәырханы ирымоуп. Уи аҳратәра аныҟаз аамҭа, амчра змаз аҳ икәша-мыкәша, иара дызхагылоу аҳәынҭқарра иқәынхо иуаажәлар ҭаҷкәымҵас еилаҵәаны иҟалартә дрызныҟәон. Османтәи аимпериа аагозар, заҟа шықәса Абжьаратәи Азиа, Мраҭашәаратәи Европа уҳәа иаҵанакуаз, Кавказ иалаҵаны, адгьылқәа инапаҿы иҟаз? Убарҭ зегьы еидызкылоз, еидызҳәалоз аҧҟарақәа амилаҭ иқәынхоз еилымхӡақәа, даҽа формак ала рызнеишьа иақәшәон.

Иапониатәи аоператә шәаҳәаҩы Масаши Тсуӡи (Masashi Tsuji) Иапониа аконцерт аҟны аҧсуа гарашәа «Шьышь-нани» наигӡеит. Аҧсышәала ашәа атекст аҵараҿы дицхрааит Германиа иҟоу Аҧсны адәныҟатәи аусқәа Рминистрра ахаҭарнак Хьыбла Амҷба. «Ари ашәа Иапониатәи азыӡырҩцәа аршанхеит», – абас сзиҩит Масаши… Уи Берлин сиҧшааит Англиатәи апрофессор-кавказҭҵааҩ, акыр иаҳзаҧсоу Џьорџь Хиуитт ибзоурала. Масаши аҳәара ҟаиҵон Германиа ашәа аҧсуа текст аҵараҿы ацхыраара изҭаша аӡәы иҧшаара.

Анарха змоу жәларуп арҿиаҩцәа, аҟазацәа дуқәа злиааз ажәлар. Уи аганахьала ҳарҭ аҧсуаа иҳамоуп гәадурала ҳазхыҽхәаша ашәҟәыҩҩцәа, асахьаҭыхҩцәа. Бла иабо, хы иаҧсоуп ҳәа шырҳәо еиҧш, лассы-лассы рырҿиара ҳагәылархалоит, ҳаблақәа дыргачамкуеит ҳсахьаҭыхҩцәа раҧҵамҭақәа.

Аҟәа, асахьаҭыхҩцәа Рцәыргақәҵатә зал аҿы еиҿкаауп «Аҟәа – еснагь иҳацу аныҳәа» зыхьӡу ацәыргақәҵа. Уи еиҿылкааит аҟазара аҧсы ахьҭоу здыруа, арҿиара знапы алаку аҿар – агьама ҳаракы рылазааӡо, Ельвира Арсалиа.

Ааигәа имҩаҧысыз Аҧсны Аминистрцәа Реилазаараҿы ақәҵара рыдыркылеит "Мызктәи ауалафахәы еиҵаӡоу ашәага-зага ашьақәыргыларазы". Ақәҵара апроект налгеит Аҧыза-министр ихаҭыҧуаҩ, аекономика аминистр Кристина Озган. Мызктәи ауалафахәы еиҵаӡоу ашәага-зага шьақәыргылоуп 10 000 мааҭ рыла. Ақәҵара абри апункт иаҵанакӡом аҳәынҭқарратә мчра аусбарҭақәа, аҳәынҭқарратә напхгара аусбарҭақәа, аҳәынҭқарратә усбарҭақәа, абиуџьеттә усҳәарҭақәа, аиҿкаарақәа, Аҧсны абиуџьеттә система абиуџьетқәа рмалқәа рыла ҧарала еиқәдыршәауа.

Асоциалтә еиқәыршәареи адемографиатә политикеи Рминистрреи афинансқәа Рминистрреи 2024 шықәса ианвар 1 азынӡа иаздырхиароуп, Аминистрцәа Реилазаара ахәаҧшразы инаргарц ауп хыхь еиқәыҧхьаӡоу аусбарҭақәа руалафахәы ашьҭыхразы иаҭаху ахарџьқәа рхыҵхырҭақәа. Ақәҵара амч аиуеит 2023 ш. ианвар 1 инаркны.

Image
Image
Ad Sidebar

Login to your account

Username *
Password *
Remember Me