Николаи Георги-иҧа Патулиди диит (13.08.1949) Аҧсны, Аҟәа араион Дмитриевка ақыҭан (иҧсҭазаара далҵит  – 03.11.2010, Аҟәа). Аҧсны акультура зҽаҧсазтәыз аусзуҩы ҳәа аҳаҭыртә хьӡы ихҵан (1991). Ианашьан «Ахьӡ-Аҧша» аорден ахҧатәи аҩаӡара (2004). Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла далан (1997).

Изҿузеи иахьа Ареспубликатә унитартә наплакы «Амшынеиқәафымцамч» аусзуҩцәа, аԥхьаӡагақәа рышьақәыргылара аганахьала аусқәа зеиԥшроузеи, аӡынразы афымцамч ахархәаҩцәа рҽыззыҟарҵарызеи– абарҭ азҵаарақәа ирзааҭгылеит «Аԥсны-Информ» акорреспонденти «Амшынеиқәафымцамч» аиҳабы Ҭемыр Џьынџьали.

16 шықәса уажәаԥхьа, 2008 шықәса август 12 азы Аԥсны Арбџьар Мчқәа ақырҭуа архәҭақәа рҟнытә ахы иақәиҭыртәит Кәыдрытәи аиҩхаа аҩадатәи ахәҭа, иагькылсит Қырҭтәыла аҳәынҭқарратә ҳәаа ашҟа.

Аԥсны аԥкьаҭ асразы афедерациа актәи ахада Омар Кәарҷиа игәалашәара иазкны  Аҟәа имҩаԥысуаз XVI-тәи Жәларбжьаратәи атурнир хыркәшахеит.

Ҳажәлар рҭоурых аҿы ирацәоуп арыцхәқәа. Иарбан аамҭазаалакгьы, аԥсуаа зықәшәазаалакгьы рыԥсадгьыл рыхьчон. Ианаҭахызгьы абџьар кны еиқәдырхон. Аӡәгьы иҿаԥхьа рхы ладмырҟәыцызт.

Арасаӡыхь ақыҭан, сара схаан аа-класск змаз школын иҟаз. Уи аҿаԥхьаҵәҟьа, амҩаду нымҩахыҵ дынхон Ламшьаҵә Багаҭелиа ҳәа нхаҩ бзиак. Ҳаҩнгьы дызбахьан, саби иареи пату еиқәырҵон.

Август 8 азы 16 шықәса ҵит «хәымштәи аибашьра» ҳәа изышьҭоу Аахыҵ-Уаԥстәылан аибашьра ианалагаз аҽны инаркны.

2008 шықәса август 8 ауха ҭынч, икахха ацәа иалаз Цхинвал ақалақь акәша-мыкәшеи ақырҭуа ар «Град» ала ахымца ажәырҵеит, гәҭакысгьы ирымаз ареспублика аццышәтәра акәын.

Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьраан (1992-1993) ҳажәлар иргаз Аиааира 30 ш. ахыҵра аҳаҭыр азы Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгылеи ашәҟәыҩҩцәа Рассоциациеи раԥшьгарала иҭыжьуп ажәеинраалақәа реизга «Абрыскьыл иоуп рашьла инеиуа…»

Август 6 рзы, Урыстәыла аҵарадырра аминистр Сергеи Кравцов, Витали Попков ихьӡ зху Гагратәи ашкол №2 даҭааит. Иара ицын Аԥсны аҵарадырра аминистр Инал Габлиеи, Гагра араион администрациа ахада ихаҭыԥуаҩ Хана Гунбеи.
Уи аҽны Сергеи Кравцови алагер «Артек» аҟынтәи ихынҳәыз Аԥснытәи ашколхәыҷқәеи еиԥылеит. Иара, ҳаԥхьа имҩаԥысраны иҟоу, «Артек» шәышықәса ахыҵра иазку аныҳәахь ахәыҷқәа ааԥхьара риҭеит.
Иара убас, Сергеи Кравцов ашкол аҟны 70 шықәса инарзынаԥшуа аус зухьоу Аделаида Қапба ашәҭ шьыҵәрақәа ҳамҭас илыҭаны, иаҳхысыз лымшира лыдиныҳәалеит.
Ашкол аҵаҩцәа ирҭааз асасцәа, аибашьреи аџьеи рмузеиқәа рҟны аекскурсиа рзымҩаԥыргеит.
Гагратәи ашкол №2 акыршықәса зхыҵуа ашколқәа ирхыԥхьаӡалоуп. Иара иргылеит 1904 шықәсазы апринц Алеқсандр Ольденбургски.
Мадина Амҷԥҳа