Аҧсны жәлар рартистка, «Аҧсуа ҟармаҵыс» ҳәа изышьҭаз, раҧхьаӡатәи аоператә шәаҳәаҩы Лиудмила Логәуа лыҧсҭазаара зегьы амузыка иазылкит, лхатәы насыҧ дашьҭамлаӡеит, аҭаацәара аҧылымҵаӡеит. Аҧсны акультура аҭоурых наунагӡа лышьҭа анылҵеит, ҳтәыла амузыкатә ҭынха ауасхырқәа дреиуахеит. «Ашәаҳәаҩ ду, зҟазара ҭбааз, зус бзиа избоз зыҧсы ахҭнызҵоз», – абас Лиудмила Логәуа илыхцәажәоит уи ибзианы дыздыруаз, аус лыцзухьаз ауаа.

Аԥсуа жәлар иарбан ҭоу­рыхтә аам­ҭазаалакгьы рҿахәҳәаҩцәа, зыжәлар рыԥсҭазаара зыԥсҭазаараз ауаа хатәрақәа рылиаауан. Убарҭ ируаӡәкыз, аԥсуа қыҭа Лыхны 1883 шықәсазы ииз, аҳәынҭқарратәи ауаажәларратәи усзуҩы Аланиа Дмитри Иван-иԥа диижьҭеи 140 шықәса ҵит.

С.Ҷанба ихьӡ зху Аԥсуа драматә театр аҿы имҩаԥысит Москва инхо, аҵараиурҭақәа ирҭоу аҿар рымчала еиҿкаау Аԥсны аҿар рырҿиаратә хеидкыла аӡыргара. Уи иалагеит Аԥсны агимн арҳәарала.

Ишдыру еиԥш иахьатәи ҳаамҭазы, ауаҩы иԥсҭазаараҿы асоц­иалтә бызкаҭаҳақәа инарыгӡо ароль хымԥада даара ирацәоуп. Ишақәнагоу ахырхарҭала зхы иазырхәо рзы даара ихәарҭа дууп ҳәарада, аха убри аан иҟоуп иахьҽеимгьы.

Игор Ахба ихьӡ, Аҧсны еиҧш, анҭыҵгьы ирдыруеижьҭеи акыр ҵуеит. Ауаажәларратәи аҳәынҭқарратәи усзуҩы 1991 ш. ииун акы инаркны Урыстәылатәи Афедерациаҿы Аҧсны ахаҭарнакс дыҟан, 2008 ш. нахыс – Аҧсны ацҳаражәҳәаҩ гәрагас аус иуит 2021 ш. рзынӡа.

Аҧсны - агеи-ашьхеи ирыгәҭылаку атәыла ссир. Ҳаҧсадгьыл аҭоурых ду, адунеи аҭоурых иахәҭакуп. Араҟа шьахәла иаарҧшуп ауаҩытәыҩса дызнысыз аамҭақәа зегьы. Неиҧымкрада, шәышықәсала ҳхылҵшьҭрақәа иахӡыӡааны ркультура абиҧарала еимырдон.
Аҧсны ауаҩы иҧылоит азқьы­шықәсақәа ирықәлоу абаҟа ссирқәа. Адунеи аҳәынҭқаррақәеи ажәларқәеи, асеиҧш аҭоурых ҵаула иахыҽхәартә измоу, рхыҧхьаӡара рацәам.