Август 26 азы Аҟәа, Ахьӡ-Аҧша апарк аҟны ашәҭқәа шьҭаҵан 1992-1993 шықәсқәа рзы Аҧсны жәлар Рџьынџьтәылатә еибашьра аан иҭахаз Рбаҟаҿы. Иҭахаз ргәаладыршәарц уахь инеит Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа, Жәлар Реизара Аиҳабы Лаша Ашәба, Ашәарҭадара Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, Аҧыза-министр актәи ихаҭыҧуаҩ Беслан Џьопуа, Жәлар Реизара адепутатцәа, Аиҳабыра иалоу, Аҧсны иҟоу Урыстәыла ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин, Аҧсны иҟоу Аахыҵ-Уаҧстәыла ацҳаражәҳәаҩ Олег Боциев.

Аҧсны Ахада Аслан Бжьаниа идикылеит адәныҟатәи аусқәеи аҳәаанырцә аџьынџьуаа русқәеи рминистр Феисал Миқдад хадара ззиуа Шьамтәылатәи Арабтә Республика аделегациа.

Аҧсны азхиоуп Урыстәылеи Белорусиеи Реидгылатә ҳәынҭқарра адлара, иҳәеит Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи ажурналист Владимир Соловиов ииҭаз аинтервиу аҟны.

Лыҧсҭазаара далҵит аҧсуа милаҭтә журналистика акыр шықәса амаҵ азызухьаз апублицист, ажурналист Нелли Николаи-иҧҳа Киут. Аҧсны акультура зҽаҧсазтәыз аусзуҩы, СССР-и (1971) Аҧсни ржурналистцәа Реидгылақәа ирылаз Нелли Киут диит 1940 ш. ииун 25 рзы Аҟәа ақалақь аҟны, аҧсуа интеллигентцәа рҭаацәараҿы.

Ареспублика Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет Апрезидиум ақәҵарала Ареспублика Аҧсны Арбџьар Мчқәа ркомандаҟаҵаҩ хадас дшьақәырҕәҕәоуп Арӡынба Владислав Григори-иҧа – Аҧсны Иреиҳаӡоу Асовет Ахантәаҩы атәылахьчара Аҳәынҭқарратә Комитет Ахантәаҩы.

1992 шықәса август 14 рзы техника хьанҭала, артилериала, аибашьыгатә авиациала еибыҭоу Қырҭтәыла архәҭақәа имҳәа-мырза ралаларала еиҧҟьан Аҧсны жәлар рҭынч ҧсҭазаара. Иалагеит асуверентә Республика Аҧсны иаҿагыланы Қырҭтәыла бџьаршьҭыхлатәи агрессиа. Аҧышәара уадаҩқәа рыхҭыргоит ҳажәлар. Хыҧхьаӡарала, бџьарла акырынтә иҳаҧызго агрессор Аҧсны атерриториа ахәҭак импыҵахаланы. Қырҭтәыла ацәгьоуратә напхгара акыр аамҭа аахыс ргәы иҭакны ирымаз аплан ажәлар ргеноцидҵәҟьа, урҭ рҭоурыхи ркультуреи рбаҟақәа рҭархара. Аҧсны Аҳәынҭқарра…