Уи аарыхыҩцәа, анашьҭыҩцәа, асасааира-аресторан бизнес аусхк ахаҭарнакцәа ахьеиқәшәо ҭыԥхоит.
Абри ахҭыс аҵакы, уи аҭоурых, фышықәса рыҩнуҵҟала аихьӡара хадақәа ирзааҭгылеит ажурналист Есма Арџьениа дзыҿцәажәаз афорум ашьаҭаркҩы – атуризм Аԥснытәи аидгыла апрезидент Анна Калиагина, иара убас АМОС аотелиерцәа Урыстәылатәи рассоциациа аексперт, иара убри ассоциациа аҟны аилахәырақәа рнапхгаҩцәа рхеилак ахантәаҩы Ҭамара Сосновских.
Афорум акырӡа зҵазкуа хҭысхоит, ихадароу акәзар – Аԥсны атуристтә усхк зегьы азы хәарҭара злоу усмҩаԥгатәхоит. Ҳазну ашықәс азы уи аинформациатә партниор хаданы иҟалоит амедиа-гәыԥ «Аԥснымедиа».

– Анна, ишԥахацыркхеи абри аус! Ишԥацәырҵи афорум?
– Раԥхьатәи атуристтә форум Visit Apsny мҩаԥысит 2018 шықәсазы. Уи еицаҳхәыцит Аԥсны Ахәаахәҭра-ааглыхратә палата раԥхьатәи апрезидент Геннади Гагулиеи ҳареи. Хьыӡҳәала иара иоуп иаԥшьызгаз атуризм Аԥснытәи аидгыла аԥҵара. Жәашықәса егьаарыгымхо иҵуеит аус ауеижьҭеи.
Раԥхьатәи афорум мҩаԥысит март азы. Уи инҭагӡаны иара убас еиҿаҳкааит афестиваль «Мимоза». Сгәы иаанагоит, ҳаԥхьаҟагьы уи хымԥада еиҿаҳкаауеит ҳәа.

–Шәзыхьӡазеи фышықәса ры­ҩнуҵҟала?
– Анапы рыҵаҩын хыԥхьаӡара рацәала аиқәшаҳаҭрақәа. Анапаҵаҩра мацара акәымкәа, хыԥхьаӡара рацәала аидеиақәеи апроектқәеи рынагӡара ҳалшеит.
Абри аганахьала иахьазы иҿырԥшыганы иҟоуп Шәачантәи аӷба «Комета» Аҟәаҟа абжьалара.

– Инҭкааны шәаҳзалацәажәа, абри апроект шԥацәырҵи?
– 2023 шықәсазы IV атуристтә форум Visit Apsny ашҟа иааҳаԥхьеит Урыстәылатәи Афедерациа еиуеиԥшым ассоциациақәеи афондқәеи рхаҭарнакцәа. Афорум аҟны ҳрылацәажәеит Аԥсны азы иаҳа акырӡа зҵазкуа апроектқәа. Убасҟан ажәалагала ҟаҵан Ҟрым-Аҟәа ацагамҩала аӷба «Комета» абжьаҵара. Иара убас еиҿкаан Аԥсни, Ҟрыми, Краснодартәи атәылаҿацәи Жәларбжьаратәи ртуристтә хеидкыла.
Аха, аобиекивтә мзызқәа ирыхҟьаны ари апроект анагӡара залыршамхеит. Убри аахыс ҩышықәса ҵит.
Урыстәыла Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы актәи ихаҭыԥуаҩ Сергеи Кириенко иҟаиҵо адгылара иабзоураны, иара убас Урыстәылеи Аԥсни иааигәаӡаны русеицурала ари апроект аԥсы ҭалеит. Иоушьҭын раԥхьатәи аԥышәаратә реис, ари атәыла зегьы азы хҭыс дууп.

– Шәара аӷба раԥхьатәи апассаџьырцәа шәыруаӡәкын. Амшын шәанхыз ишәызцәырҵуаз ацәаныррақәа зеиԥшрааз?
– Сара сзы ари хаҭалатәи ҭоурыхуп. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатә еибашьра ашьҭахь раԥхьаӡа акәны Аԥсныҟа схынҳәит мшынла. 1992 шықәсазы Аԥсны аибашьра ианалага, сара сыхбыџын, ӷбала Аҟәа ҳалыргеит. Сҭаацәеи сареи амҩа ҳанықәыз, сара еилыскаауан имҩаԥысуаз, сагьшәон уаҳа ахаан сықалақь гәакьа сымбар ҟалап ҳәа.
Абар уажәы сара сзы – ари аҩныҟа сыхынҳәраҵәҟьа ауп. «Комета» абжьалара сара сзы аҵакы змоу хҭысны иҟалеит. Сцәаныррақәеи сгәырӷьарақәеи даара ирацәан.

– «Комета» инаваргыланы, иарбан проектқәоу афорум иабзоураны зынагӡара алыршахаз?
– Абасеиԥш иҟоу апроектқәа ируакуп «Комета» аныбжьалаз аҽны Багаԥшь ихьӡ зху ашҭаҟны имҩаԥысуаз агастрономиатә фестиваль. Хьыбла Возбеи сареи абри аҩыза раԥхьатәи афестиваль амҩаԥгара ҳалагеит астанциа «Гәыма» аҟны. Усҟан ари аусмҩаԥгатә еиҿкаан Москва аиҳабыреи Аҟәа ахадареи иҟарҵаз адгыларала.

– Ҳазну ашықәс азы абри афорум иадгылода?
– Аҳәынҭқарра аганахьала партниор хаданы иҟоуп Аԥсны атуризм Аминистрра, еснагьтәи ҳпартниорцәа рхыԥхьаӡараҿы – аилахәырақәа R-Keeper, Ascona, Concept HoteI уҳәа егьырҭгьы.
Ҳазну ашықәс азы амедиатә ҩызцәа рацәаҩны иҳамоуп. Информациала ҳҩыза хада акәны иҟалеит амедиа-гәыԥ «Аԥснымедиа».
Афорум активла аҿиара иаҿуп, иара убас ихаҭәаауеит ҳҩызцәа рсиагьы.

– Аԥсназы иаҵанакуазеи афорум Visit Apsny?
– Шықәсқәак рыҩнуҵҟала лабҿабаҵәҟьа иаҳбеит ҳусура алҵшәақәа. Атәылаҿы иҿиоит асасдкылара аиндустриа, хшыҩзышьҭра ду азыҟаҵоуп атуристтә усхк.
Афорум ҟалеит атуризм аганахьала азҵаара хадақәа рылацәажәаразы акырӡа зҵазкуа ҭыԥны. Дара атуристцәа рхаҭақәагьы ирдырхьеит абри ахҭыс атәы, иагьеилыркаауеит ҳара хшыҩзышьҭра ду шаҳҭо урҭ рбара, рныҟәгара ахаҭабзиара. Ари есышықәса ишьҭаҳхуа атема хадақәа ируакуп.

– Ҳазну ашықәс азы иарбан тема хадақәоу иаҳа хшыҩзышьҭра ззыруа?
– Афорум ҩымш имҩаԥысуеит. Апрограмма хҭысла иҭәуп: астол гьежьқәа, аиԥыларақәа, атуроператорцәа, атурагентцәа, анапхгара ҟазҵо аилахәырақәа, аотелиерцәа реиқәшәарақәа.
Афорум мҩаԥысуеит атуристцәа рацәаҩны изҭаауа Гагра ақалақь аҟны. Аригьы машәырым. Ҳазну ашықәс азы афорум тема хаданы иамоуп – «Аиҭакрақәа раамҭа». Ҳрылацәажәоит асасдкылара аганахьала азнеишьа ҿыцқәа, асасааирҭақәа реиӷьтәра, аҳәынҭқарра иҟанаҵо адгылара уҳәа егьырҭгьы.
Ҳрылацәажәоит ахаҭабзиара астандартқәа, иӡбатәу азакәанпҵаратә еиҭакрақәа. Иаҳҭахуп абарҭқәа зегьы ашықәс аҩнуҵҟала системала рынагӡара.

–Аҵыхәтәантәи азҵаара: шәыззыԥшузеи хаҭала афорум аҟнытә?
– Сара исҭахуп афорум аҟны ҳазлацәажәо ус баша ажәақәаны иаанымхарц. Исҭахуп адгылара роурц, иагьынагӡахарц. Хьыӡҳәала абасеиԥш иҟоу аԥшьгамҭақәа роуп Аԥсны ҳаԥхьаҟатәи атуристтә усхк шьақәзыргыло.
АМОС аотелиерцәа Урыстәылатәи рассоциациа аексперт Ҭамара Сосновских:

–Ҭамара, шәара «Комета» раԥхьатәи апасаџьырцәа шәреиуан. Шәҳазрылацәажә шәгәахәарақәа. Аԥсни Урыстәылеи рыбжьара мшынла аимадара иабанӡармарио алогистика?
– Аныҟәара даара иԥшӡан. Ари ахырхарҭа рҭахуп Шәача ақалақь аотелиерцәа зегьы, убрахь иналаҵаны Аԥсынгьы. Атуристцәа ирзымариахоит Шәачагьы, Аԥсынгьы иалкаау аҭыԥқәа рҭаара. Ари аӡбахә ҳҳәалоит еснагь.
Аотелиерцәа рассоциациа еиднакылауа Алада Урыстәыла аус зуа рымацара ракәӡам, уахь иаҵанакуеит Ҟрымгьы, Аԥсынгьы. Ааԥхьара раҳҭоит ҳассоциациа иалаларц. Ҳара иаабоит Аԥсны аҿиара мҩа ишану, иаҳҭахуп аамҭа иақәыршәаны ашьаҿа еихнагаларц. Гәахәарыла аус рыцааулоит зхаҭабзиара ҳараку аԥсуаа аалыҵқәа ҭзыжьуа.