В. Путин: Бадра Зураб-иԥа, шәбара сеигәырӷьоит, ишәыдысныҳәаларцгьы сҭахуп алхрақәа рҿы ижәгаз аиааира, 54 процент инареиҳаны, сымҩашьозар – 54,7 процент аиура – абжьыҭара зхы алазырхәыз 70 процент рҟынтәи уи ибзиоу лҵшәоуп. Ишәыдысныҳәалоит уи. Уеизгьы-уеизгьы Шәара шәзы ари аусура иҿыцу акакәны иҟаӡам. Акыр ҵуеит Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуаҩыс аус жәуеижьҭеи. Издыруеит алхрақәа акыр аибарххарақәа рыцны, аемоциақәа рыҵаны ишымҩаԥысуаз. Зегьы ирыцкуп, ажәлар ахьааиз, ргәаанагарақәеи ргәазыҳәарақәеи ахьаадырԥшыз. Шәара ижәдыруеит Аԥсни Урыстәылеи ирыбжьоу аҷыда ҟазшьа змоу аизыҟазаашьақәа ртәы, зеиӷьаҟам ала ишәдыруеит иҟоу, ажәлар зыӡбара иазыԥшу ауадаҩрақәа ртәы. Аус ааулоит. Даҽазныкгьы ишәыдысныҳәалоит ижәгаз аиааира. Ишәзеиӷьасшьоит аманшәалареи ақәҿиарақәеи.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп ҳәа шәасҳәоит, ҳаҭыр зқәу Владимир Владимир-иԥа. Иҭабуп идуӡӡаны ҳаиԥыларазы. Жәаҳәарада, зегьы раԥхьаӡа иргыланы, иазгәасҭарц сҭахуп, Шәара Аԥсны жәлари иааизакны ареспубликеи рзы иҟашәҵо адгылара иабзоураны иахьа Аԥсны аҿиаразы алшара шамоу, зегь раԥхьаӡа иргыланы Урыстәылатәи Афедерациеи ҳареи аекономикатә еизыҟазаашьақәа рышьақәгылара ахьҳалшо. Аԥсны жәлар иргәалашәоит Аԥсны Аҳәынҭқарра ахьыԥшымра азхаҵаразы Урыстәыла иаднакылаз аҭоурыхтә ӡбамҭа. Азин сышәҭозар, аԥсуа жәлар рыхьӡала иҭабуп ҳәа шәасшәоит ас еиԥш иҟаз аӡбамҭа азы. Урыстәылатәи Афедерациа есымша инеиԥынкыланы ацхыраара ҟанаҵоит. Уи арра-политикатә, асоциалтә, аекономикатә дгылара иадҳәалоуп, ҳәара аҭахума, Аԥсны жәлар уи рныруеит.
Сара сыхәҭаала, жәаҳәарада, еилыскаауеит ажәлар исырҭаз агәрагара иацу аҭакԥхықәра зегьы. Сара салхра кампаниеи, аҳәынҭқарратә маҵураҿы сусуреи аҳәаақәа ирҭагӡаны, есымша еиҳа ихадоу ахшыҩзышьҭра асҭон. Ҳәарада, уи ҳастратегиатә дгылаҩ хада аус ицура ауп изыдҳәалоу. Ҳара аҭоурыхтә, аиашьаратә, аекономикатә еимадарақәа ҳабжьоуп, урҭ аринахысгьы рырҿиара ҳгәы иҭоуп. Иаҳзеиԥшу аҭоурых ҳамоуп.
Сынтәа еицазгәаҳҭоит еицаҳзеиԥшу Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡаҿы Аиааира Ду Амшныҳәа. Ҳтәыла иалҵны еибашьуаз рҟынтәи 17 нызқьҩык Аџьынџьтәылатә еибашьра афронтқәа рҿы иҭахеит. 22-ҩык Асовет Еидгыла Афырхацәа – Аԥсны иалҵыз роуп. Ианакәызаалакгьы ҳаҭырла иаҳгәалаҳаршәоит Асовет Еидгыла ажәларқәа аҭынч ԥсҭазааразы, аҿиаразы азин роуртә иҟазҵаз. Хаҭала, исымоу алшара схы иархәаны, иҭабуп ҳәа шәасшәар сҭахуп Шәара шәфонд аҟынтәи ареспубликаҿы иҟоу Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡа иазку амемориалтә комплексқәа реиҭашьақәыргылара аус азы иҟашәҵо ацхырааразы. Уи иабзоураны Аԥсны ашколқәа зегьы, қыҭацыԥхьаӡа Аџьынџьтәылатә еибашьра Дуӡӡа атәы ҳгәалазыршәо аобиектқәа реиҭашьақәыргыларазы агрантқәа роуит. Иара убас, исымоу алшара схы иархәаны иазгәасҭарц сҭахуп, Аԥсны аҵеицәа иахьагьы иҷыдоу арратә операциаҿы иаҳзеиԥшу аиаша ишазықәԥо. Уи рхы ақәырҵахьеит жәаҩыла ҳаҷкәынцәа. Ҳара иҭахаз рҭынхацәа адгылара раҳҭоит. Ҳара ҳзы даара акраҵанакуеит урҭ ауаа ргәалашәара акамыршәра. Иааидкыланы ҳреспублика арҭ ашықәсқәа ирылагӡаны иҷыдоу адҵақәа назыгӡо аибашьцәа тоннала агуманитартә цхыраара рзынанашьҭхьеит. Абри аганахьала иаҳҳәар ауеит ари азеиԥш Иааира шакәу, азеиԥш ԥеиԥш шаҳчаԥо».
Иасгәасҭар сҭахуп, иара убас хаҭала иҟашәҵо адгылара иабзоураны иахьа Аԥсны мҽхакы ҭбаала ишымҩаԥысуа ашколхәыҷқәа рдиспансеризациа. Ари даараӡа акыр зҵазкуа хырхарҭоуп, уи ҳтәылауаа ргәабзиара ацклаԥшра иазырхоуп, ҳтәыла ԥхьаҟатәи аԥеиԥш иузаҟәымҭхо иадҳәалоу уснагӡатәуп.
Иара убас, хаҭала Шәара шәыбзоурала ацхыраара ҟаҵоуп Аԥсны аенергосистема аганахьалагьы. Иҳаҩсыз ашықәс анҵәамҭазы афымцамч азымхара иахҟьаны уахыки-ҽнаки рыҩнуҵҟа 11 сааҭ рҟынӡа аамҭа-аамҭала алашара арцәара ҳалагар акәхеит. Иҳашәҭаз адгылара иабзоураны афымца азымхара иадҳәалаз апроблема аӡбара ҳалшеит. Аха, рыцҳарас иҟалаз, агуманитартә шьаҭала Аԥсныҟа иаашьҭыз афымцамч амҽхак анҵәарахьы инеит. Исымоу аҭагылазаашьа схы иархәаны, афымцамч азымхара мшаԥымза аҽеиҩшамҭанӡа ишыҟазаауа азгәаҭаны, Аԥсныҟа иаарышьҭуа агуманитартә фымцамч амҽхак ацҵаразы сшәыҳәар сҭахын.
В. Путин: Ибзиоуп, зегьы ҳаӡбоит.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп, Владимир Владимир-иԥа. Азин сышәҭозар, исымоу аҭагылазаашьа схы иархәаны, ҳара ҳзы акырӡа ихадоу даҽа ҩ-темак ахшыҩзышьра аҭазар сҭахын. Уи, раԥхьа иргыланы Урыстәылеи Аԥсни ҩынтәны ртәылауаҩра ауп. Ҩ-тәылауаҩрак риуразы Аиқәшаҳаҭра атәылақәа рпарламентқәа рҿы аратификациа азырухьеит. Аԥсны Аҳәынҭқарра атәылауаа Урыстәыла атәылауаҩрагьы рыҭара алзыршо амеханизм ашьақәыргылароуп иаанханы иҟоу. Ижәдыруеит, Шәара иҟашәҵаз адгылара абзоурала ас еиԥш аӡбамҭа шрыдыркылаз, ҳтәыла атәылауаа рахьтә 70% инареиҳаны Урыстәылатәи Афедерациа ишатәылауаау. Иҟоуп ари аҩыза алшара ахархәара иахьымӡаз ауаа, иҟалозар, ус еиԥш аҭагылазаашьа ыҟазар, уи апрограмма иацҵазар ҳҭахын.
В. Путин: Ааи, ҳара уи иацаҳҵоит. Иара еиқәыршәоуп ҳәа иуҳәар алшоит, иацҵахоит хымԥада. Уи азы иахәҭоу адҵақәа сколлегацәа ирзысышьҭуеит, урҭ, ахәҭакхьала, шәара шәгангьы адыԥхьаланы инацҵаны аус зыдулатәу азҵаарақәа рҭыԥ иқәырҵоит. Ҳәарада, аусура иацҵахоит.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп. Иҟалозар, даҽа зҵааракгьы сымоуп. Уи ҳауаажәлар акыр агәҭынчымра рызцәырнагоит. Мшаԥымза 1 инаркны азинмчы аиуеит азакәанԥҵара ҿыц. Уи инақәыршәаны, ҩ-тәылауаҩрак змоу Урыстәыла атәылауаа Урыстәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа Рминистрра амҩатә ныҟәара ашәарҭадаразы Аҳәынҭқарратә инспекциа ирынаҭаз арныҟәцагатә шәҟәқәа рымамкәа рхатәы машьынала Урыстәыла ралалара ԥкхар ауеит. Иалшоны иҟазар, ҳтәылауаа рганахьала иарбоу азакәанԥҵара азакәанмчы аиура аҿҳәара ҩышықәса рҟынӡа иацҵазарц аҳәара ҟасҵоит. Иауаны иҟалар, иарбоу аамҭа иалагӡаны ҳтәылауаа ирызнаҳгон амашьынарныҟәцаразы Урыстәылатәи ашәҟәқәа риура шхымԥадатәиу, иара убри ала ҳтәылауаа ирызцәырҵыз апроблема аӡбара алҳаршон.
В. Путин: Сара еилыскаауеит, абарҭ ашәҟәқәа риура зҭаху рыдкыларазы аҭыԥқәа рҟны агәаранқәа ыҟазар шауа. Аха сара атәыла аҩнуҵҟатәи аусқәа Рминистрра срыҳәоит – урҭи шәареи шәеицхырааны, ас еиԥш иҟоу аҭыԥқәа рхыԥхьаӡара еиздырҳарц, насгьы уи аус адулараҟны ишәыцхраауа аусзуҩцәа рхыԥхьаӡара иацырҵарц, аԥхьаҟа шықәсыла ари аус иадымхалакәа, иаҳа ҿҳәара кьаҿла еиҿыркаарц.
Б. Гәынба: Идуӡӡаны иҭабуп.
В. Путин: Ишәҳәаз еилыскааит. Даҽазныкгьы алхрақәа рҿы ижәгаз аиааира шәыдысныҳәалоит.
