Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла далалеит 1977 шықәсазы, ашьҭахь– Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа Россоциациеи (2003) Урыстәыла ажурналистцәа Реидгылеи. Иланашьоуп «Ахьӡ-Аҧша» аорден III аҩаӡара, иара убас Д.И. Гәлиа ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә премиа.
Бзыҧҭатәи абжьаратәи ашкол даналга (1966) дҭалеит А.М. Горки ихьӡ зхыз Аҟәатәи аҳәынҭқарратә арҵаҩратә институт. Лҵара хлыркәшеит 1974 шықәсазы. 1986 ш. аусура далагеит Гагратәи арадио «Ицәажәоит Гагра!» аҟны дикторс-корреспондентс. 1996 ш. азынӡа ара лусура иацылҵон.
Белла Барцыц 1971-1983 шш. раан Гагратәи абжьаратәи аҧсуа школ аҟны дырҵаҩын, арадиожурналистикеи арҵаҩы изанааҭи еилалыгӡон.
1984ш. декабр 16 инаркны Гагратәи араионтә газеҭ «Авангард» (ашьҭахь – «Гагра») аҧсышәала аҭыжьра анаҧшьгаха ахатә корреспондентс диаргеит. Ажурналистика амаҵ азылуан 1998 шықәсанӡа. Акьыҧхь аҟны дцәырҵит 1970 шықәсазы.
Лажәеинраалақәа рнылоит ажурналқәа: «Алашара», «Аҟәа-Сухум», агазеҭқәа «Аҧсны ҟаҧшь» («Аҧсны»), «Еҵәаџьаа», «Аамҭа».
Раҧхьатәи лышәҟәы «Аӡыхь хәыҷы» ҭыҵит 1981 шықәсазы. Уи нахыс, еиуеиҧшым ашықәсқәа раан иҭыжьын лажәеинраалақәеи лпублицистикатә статиақәа реизгақәеи еидызкыло лышәҟәқәа: «Ашьыжь», «Ашьац иаҵәа», «Иҿымцәаз ашәҭыц», «Араҵла анышәҭуа», «Аҧшалас», «Ихәрарӷьагоу Бзыҧ ацҧхьқәа», «Зуазашәа злабашьахаз», «Ԥсоутәи аҵых», «Икыдымшәаз аеҵәа», «Амцажәла абжьы», «Аизга» (ҩ-томкны) уҳәа егьырҭгьы… Апублицистикахь иаҵанакуеит ҷыдала уззааҭгылаша, иналукааша аҧсуа композитор, ахормеистр, Аҧсны жәлар рартист Р. Гәымба изку ашәҟәы. Апоет лажәақәа рыла иаҧҵоуп ашәақәа жәпакы. Лажәеинраалақәа рыхәҭак кьыҧхьуп «Аҧсуа поезиа антологиа. ХХ ашә.» (Аҟәа-Москва, 2001, аиҭаҭыжьра – 2009) аҟны.
«Белла Барцыцԥҳа лпоезиа аҟазшьа злаҟоу ала аԥхьаҩ ианаҳәо рацәоуп, аҭҵааҩгьы дзызхьаԥшша, илымаирҽхәаша ыҟоуп. Ихадоу, апоет аԥхьаҩ ҷыдала дзызхьалырԥшуа, аԥсҭазаараҿы аҭыԥ змоу, раԥхьа иргыланы: ауаҩы иԥшӡара, иуаҩра, иҟәыӷара, иразра, абзиабара ҭбаа уҳәа роуп.
Белла Барцыцԥҳа аԥсуа поезиаҿы данааи инаркны иахьа уажәраанӡа лажәеинраалақәа рҟазшьа ҷыда ишьҭнахыз еихаҳауа дааиуеит, аизҳара амҩа дануп. Уи илымоуп аҳәатәы рацәа, гәыкала аҳәашьагьы дақәшәоит. Даҽаӡәы иеиԥшымкәа лхатәы поезиатә дунеи лымоуп, – аԥсуа иԥсадгьыли, игәҭыхақәеи, иаԥсуареи рыла игәылҭәаау адунеи. Уи лыԥсадгьыли лыжәлари рахь илымоу лыбзиабара иаԥылҵаз ахаҿсахьақәа иххаӡа ирнубаалоит», – ҳәа иазгәеиҭахьан аҵарауаҩ В. Агрба.
Агазеҭ «Аԥсны» аредакциа аусзуҩцәа гәык-ԥсыкала апоет лиубилеи лыдырныҳәалоит, илзеиӷьаршьоит агәабзиареи, аԥсуа иқәра наӡеи, арҿиара агәацԥыҳәареи.
Ҳаԥсадгьыл ахьӡ зху агазеҭ «Аԥсны»
(Апоема ацыԥҵәаха)
«Аԥсны – шәи хәба шықәса зхыҵыз,
Ԥхьаӡашьа амамкәа ашәахсҭақәа зныу.
Зынҵыра ахҭнызҵаз, ари Амш изахьымӡаз,
Хәтомкгьы ирзышьҭхуам ирыхҳәаатәу.
Зынарцәгьы ҭынчым ажурналистцәа,
Гәаҟрыла иҭзыжьуаз рымшқәа рҳәацәан.
Дырмит Гәлиа, Самсон Ҷанба,
Ирхыргахьаз акы аҵкыс егьи еицәан.
«Аԥсны ҟаԥшь» ахьӡызҵаз М. Лакрба,
Инагӡаны иузҳәома дзыҵгәахьаз.
Бӷеиҵыхрак шырнамҭозгьы аамҭа,
Вбак узрымҭо зԥышәа еизҳахьаз.
Иҳақым даҳхашҭыр Ӡаӡ Дарсалиа,
Ахрақәа реиԥш иӷәӷәан рыжәҩахыр.
Раԥхьатәи адаҟьа иарҿыхеит жәаҩыла,
Агазеҭ «Аԥсны» - ҳашәҟәыҩҩцә рҿахәы.
Ихадаз – ишьҭнахуан рымч, рылшара,
Рмалқәа ирмалын – уи зегьы иреиҳан.
Ианҭыҵуазгьы рдыруан, измамызгьы аҵара,
Агәашәахь иԥшуан, иҟан иазгәыкны.
Раҟара рыцлон, иазеиӷьашьо анҵыра,
Рцәа ахыркаауан ихзыргылаз ашьапы.
Агазеҭ аҭоурых – ирхыргаз ҳажәлар,
Рдунеиқәа рыԥсаххьеит иахҭнызҵаз зыԥсы.
Аҵаԥшра зыхқәа ахызбаауаз ажәҩан,
Шәҩыла ҳҵарауаа рыхьӡҳәарақәа зыԥшьу.
Агазеҭ изԥсахуаз Ҳабдуцәа Рыхәрашәа,
Кҷырак анызҵаз иӡыхьхәы ҭадырбон.
Ҳаԥсадгьыл ахьӡ ахымызт машәыршәа,
Аԥсу бираҟ еиԥш иҳаракны иаҳдырбон.
Ахаангьы исзақәым хашҭра,
Хыбаарыла ишазыҟаз зегьы.
Анхацәа ахыццакуан агазеҭ аҭыҵра,
Имшуп ҳәа иаҵарҵон игараз ихчы.
Аҵара змамызгьы рыгәқәа ирыдҵа,
Идыркуан нас «нан» ззымҳәацыз рыхәҷы.
Исгәалашәоит, ишаԥылоз ҳаҭырла,
Жәлас ирымазшәа иаҵаԥшуан еиқәных.
Убри аҟара иҳаракны рыхдырра,
Дырмитраа рцәа ахыркаауан даҽазных.
Уи амацара аума, иԥсахны аԥара,
Аҭыжьра иацхраахьаз заҟантәы.
Иахӡыӡаауан, дара рхатә гәаԥхарала,
Аамҭа хьанҭа иаҵԥсаар ҳәа ишәаны.
