Ари аныҳәа ихадоу аҵакы змоу арыцхә иадҳәалоуп - ԥхынҷкәынмза 10, 1948 шықәса рзы ООН Ассамблеиа хада иаднакылеит, иагьрыланаҳәеит ауаҩы изинқәа рзы Еицырзеиԥшу адекларациа, анаҩс аҳәынҭқаррақәа-ала­хәылацәа ирыдыргалеит ари Адекларациа атекст аларҵәара, еиҳаркгьы арҵаратә ҵараиурҭақәа, ашколқәа уҳәа рҟны еилыхра ҟамҵакәан, атәыла аполитикатә статуси аҵакырадгьыли иазхьамԥшкәа. Аҩбатәи адунеитә еибашьраан ауаатәыҩса ирхыргаз агәаҟрақәа рнаҩс, ари ҷыдала аҵак ду аман.
Аԥсны ауаҩы изинқәа астатс ҷыда рымоуп. Урҭ Аконституциа иарбоуп. Иҳәатәуп, 1994 шықәсазы ақырҭ­уа-аԥсуа еибашьра ашьҭахь Аԥсны жәлар зҭагылаз ашәарҭара ҳасаб азуны, ишрылаҳәаз Аԥсны Аҳәынҭқарра Аконституциа. Аконституциа атәылауаа ирнаҭеит Азеиԥш декларациаҟны ишьақәырӷәӷәаз азинқәеи ахақәиҭрақәеи.
Аԥсны азинхьчаратә усбарҭақәа иарбоу азинқәа рыхьчараҿы инарыгӡо ароль ҳаракуп. Урҭ рхықәкы хаданы иҟоуп – ауаажәларра рыҩныҵҟа азакәанра ашьақәыргылареи ашәарҭадара алыршареи. Иарбоу аусбарҭақәа, рзинмч аҳәаақәа ирҭагӡаны, ахәҭакахьала ауааԥсыра рзинқәеи рхақәиҭрақәеи еилазгар зылшо ацәгьоурақәа рыԥхьырҟәҟәаареи реилыргареи рнапы алакуп.
Аԥсны азинхьчаратә усбарҭақәа рнаҩс аус руеит иҷыдалкаау аҳәынҭқарратә зинхьчаратә институтқәа. Урҭ русура ауаҩы изинқәа рыхьчара, атәылауаа рзинқәа адгылара рыҭара, иара убас азинхьчаратә ԥышәа аиӷьтәразы абжьгарақәа рыҟаҵара иазырхоуп.