Атуристцәа рхы дырхеит Аԥсныҟа, аха имҩаԥызгода, ҳҭоурыхтә ҭыԥқәа дзырбода, Аԥсны аӡбахә разҳәода,  знапы ианыда? Абарҭ азҵаарақәа ирызкны ҳауаажәлар рыҩнуҵҟа ацәажәарақәа цоит.

Абри аҵыхәала Аԥсны Жәлар Реизара аекономикатә политикеи, ареформақәеи, аинформациатә технологиақәеи рзы аилак аҟны имҩаԥысит атуристтә усура иамадоу азакәанԥҵареи уи иалагалахар зылшо аиҭакрақәеи ирызкыз аилатәара. Иалахәын Жәлар Реизара Аиҳабы Лаша Ашәба, Аԥсны Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Абесалом Кәарҷиа, Аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, аекономика аминистр Кристина Озган, атуризм аминистр ихаҭыԥуаа Дмитри Занҭариа, Асҭамыр Барцыц, Аԥсны атуристтә хеидкылеи аекскурсиамҩаԥгаҩцәа рзанааҭеидгылеи рхаҭарнакцәа.

Аекономикатә политикеи, ареформақәеи, аинформациатә технологиақәеи рзы аилак ахантәаҩы Резо Занҭариа иазгәеиҭеит, аиԥылара хықәкы хадас ишамоу закәанла атуристтә усура арманшәалара иамадоу, еимаку апроблемақәа рҭыԥ рықәҵаразы амҩа шыԥшаатәу.

Агәаанагарақәа рзыӡырҩра

«Ҳара иҳаҳароуп иарбанзаалак аган агәаанагара, иаҳарбароуп азакәан иалаҳгаларц зылшо аиҭакрақәа», – иҳәеит иара.

Аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, аекономика аминистр Кристина Озган иалылкааит атуристтә усура аганахьала Урыстәылатәи, Аԥснытәи азакәанқәа ирзеиԥшу аҭыԥқәа, иара убас урҭ реиԥшымзаарақәа.

Урыстәылатәи аган убри аҩыза агәаанагара амоуп, Аԥсны азакәанԥҵара аекономикатә усура амҩаԥгара аганахьала ҳаидгылара аԥҟарақәа ирықәшәом ҳәа, иазгәалҭеит Озган.

Иарбан араҟа зыӡбахә ыҟоу! Урыстәылатәи Афедерациа азакәанԥҵараҿы иарбоуп 2022 шықәсазы иалагалаз аԥҟара. Уи иазԥхьагәанаҭоит Урыстәылатәи Афедерациа иахьаҵанакуа аекскурсиақәа мҩаԥызгарц зылшо қәнагала аккредитациа зауз Урыстәыла атәылауаа заҵәык роуп ҳәа, жәларбжьаратәи аиқәшаҳаҭрала даҽакы арбаны иҟамзааит. 2022 шықәсазы, иара убас азанааҭтә хеидкылеи адепутатцәеи раԥшьгарала Аԥсны азакәанԥҵара аиҭакрақәа алагалан. Уи инақәыршәаны, Аԥсны ахы-аҵыхәа аекскурсиақәа мҩаԥызгар зылшо Аԥсны атәылауаа рымацара роуп.

«Наҟ-ааҟ ҳзакәанԥҵарақәа рҟны иану ала уаҩы иҳәар ауеит, уаҟа еилыхха аԥҟарақәа шарбоу, аха акырӡа зҵазкуа ҭагылазаашьак аламҵакәа. Аԥсны атәылауаа реиҳараҩык, иара убас Урыстәылатәи Афедерациа иатәылауаауп, ус анакәха, Урыстәыла азакәанԥҵараҿы иарбоу аԥкратә ԥҟара Аԥсны атәылауаа аҵанакӡом. Урыстәыла атәылауаҩра змоу Аԥсны атәылауаа аттестациа ахыжьрахь инарышьҭыр ауеит, аха аусура ахьрылшауа дара ашәҟәы иахьҭаҩу ала ауп», – лҳәеит Кристина Озган.

Адепутатцәа иралҳәеит Урыстәылатәи аган ажәалагала шыҟанаҵауа атуристтә усура аганахьала аԥсуа закәанԥҵараҿы абри аҩыза аԥҟара арбаразы аиҿцәажәарақәа шымҩаԥгатәу.

Дагьныҟәцаҩуп, дагьымҩаԥгаҩуп

«Аԥхьа Аԥсны азакәанԥҵараҿы Урыстәыла атәылауаа аекскурсиақәа рымҩаԥгара азин рызҭауа аԥҟара арбатәуп ҳәа ажәалагала ҟаҵан. Араҟа зыӡбахә рымоу аекскурсиатә усура зегьы акәӡам, арахь иаҵанакуа амҩаԥгаҩцәа ҳәа изышьҭоу анападкылаҩцәа роуп. Жәҩык раҟара зкуа равтотранспорт ала ауаа мҩаԥызгауа  еиларыгӡоит ҩхкык – аныҟәцаҩи аекскурсиамҩаԥгаҩи рфункциақәа. Ииун мзазы Урыстәыла аекономикатә ҿиара Аминистрра ахаҭарнакцәа алархәны имҩаԥысыз аилацәажәараҿы, ҳара ҳпозициа атәы ҳҳәеит, иагьазгәаҳҭеит Аԥсны азакәанԥҵараҿы аиҭакрақәа ралагалара шзалымшауа. Абарҭ азҵаарақәа рҭыԥ иқәҵахар алшоит Апарламент аҟны аратификациа иахрыжьуа жәларбжьаратәи аиқәшаҳаҭрала. Абасала, ҳазну аамҭазы азакәанԥҵара аиҭакрақәа ралагалара азҵаара зынӡаск иахәаԥшымызт», – лҳәеит лара.

Атуристтә усура аганахьала аиҳабырабжьаратә еиқәшаҳаҭраҿы уаҩы ианирԥшыр ауеит Урыстәыла атәылауаа Аԥсны иахьаҵанакуа аус дзыруша адҵақәеи аԥҟарақәеи.

«Ҳтәылауаа ринтересқәа ари хымԥада ишрыхькьысуа ҳасаб азуны, уажәы аекскурсиамҩаԥгаҩцәа рзанааҭтә хеидкыла иадаҳгалоит абри апроект. Уи макьана иҟаӡам, аус адулара аӡәгьы нап аимыркыц. Абри аҟнытә, ҳтәылауаа ринтересқәа иахьынӡауа ҳасаб рзызуша азнеишьақәа аус еицрыдааулароуп», – иазгәалҭеит лара.

Азанааҭеидгыла ақәшаҳаҭым

Аԥсны аескурсиамҩаԥгаҩцәа рзанааҭеидгыла ахантәаҩы Дмитри Акуциа аилатәараҿы иазгәеиҭеит азанааҭеидгыла шақәшаҳаҭым  аҳәаанырцәтәи амҩаԥгаҩцәа рганахьала аҭагылазаашьа арԥсыҽразы аиҳабыра раԥшьгамҭа.

Уи излеиҳәаз ала, атуристтә усхк ахаҭарнакцәа Аԥыза-министр Алеқсандр Анқәаб иԥылахьеит, иагьаҵишьит атуристтә усура аганахьала азакәанԥҵара аиҭакрақәа рылагалара игәы ишҭам, аха Урыстәылатәи аган аҟны аиқәшаҳаҭра анапаҵаҩра шалшо.

«Атуристтә хеидкылеи атуризм  Аминистрреи ирылшоит Урыстәылатәи аекскурсиамҩаԥгаҩцәа рыдгылара иазку апрограмма аус адулара», – лҳәеит аилатәараҿы аескурсиамҩаԥгаҩцәа рзанааҭеидгыла ахаҭарнак, Аԥснытәи аҳәынҭуниверситет арҵаҩы Линда Амԥар.

Цхыраарас иҟаҵатәу убри ауп, иазырхиатәуп аметодикатә программақәа, аекскурсиақәа рымҩаԥгара аганахьала Аԥсны иԥшаатәуп амҩақәҵаҩцәа, иара убас ареспубликаҿы аргама аусура зҭаху урыстәылаа ирыҭалатәуп аинформациа, ацхыраара.

«Уажәы Урыстәылатәи амҩақәҵаҩцәа ирылшоит Аԥснытәи аиуристтә хаҿқәеи ауааԥсыреи рҟны аиқәшаҳаҭра абжьаҵара, мамзаргьы афирма аартра, рхала аусура», – иацылҵеит Амԥар.

Раԥхьа 18 нызқь, нас – 30 нызқь

31 хараԥса ылҩаан ашықәс алагамҭа инаркны Аԥсны маӡа-аргама аус зуаз рганахьала, – адырра ҟаиҵеит атуризм аминистр ихаҭыԥуаҩ Асҭамыр Барцыц. Иазгәеиҭеит аилагарақәа ҟазҵац аӡә шраку. Иара иажәақәа рыла, атуризм Аминистрра имҩаԥнагауа ареидқәа алҵшәа бзиа шрымаз.

«Урыстәылаа аӡәырҩы абри ашьҭахь ирҭахуп аргама аусура нап адыркырц, аҭыԥантәи афирмақәа рҟны аиқәшаҳаҭрақәа рыбжьарҵарц», – иҳәеит иара.

Барцыц иазгәеиҭеит, абас еиԥш иҟоу асанкциақәа амч шрымоу 2022 шықәса раахыс. «Раԥхьа азакәан аилагаразы 18 нызқь мааҭ ахараԥса ддыршәоит, уи аҩыза еиҭаҟазҵаз – 30 нызқь мааҭ», – иҳәеит иара. Уажәы ареидқәа аанкылоуп.

Адепутатцәеи аиԥылара иалахәызи ирҳәеит ареидқәа ишрыцҵалатәу иҟоу азакәанԥҵара инақәыршәаны.

Аԥсны Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Абесалом Кәарҷиа иазгәеиҭеит, аиҳабыра рҿы ишыҟам аԥсуа нападкылаҩцәа рзинқәа рыхьчара интересс измам усбарҭак иадамхаргьы.

– Ҳара иаҳуалуп ҳнападкылаҩцәа рыдгылара, абас еиԥш иҟоу азҵаарақәа рҭыԥ рықәҵара, – иҳәеит иара, иагьазгәеиҭеит ари азҵаара баша ишцәырымҵыз, ишәаны изаны аҭыԥ ақәҵара шаҭаху.

Аԥыза-министр иабжьгаҩ Дмитри Шамба иҳәеит азанааҭтә хеидкыла аус шаднаулауа даара аинтересс, зҵоу аидеиақәа, аха рыцҳарас иҟалаз, Аминистрцәа Реилазаараҿы аиԥылара аныҟаз урҭ аидеиақәа цәыргамызт.

«Сгәы иаанагоит, Апарламент аҟны мацара акәымкәа, Аминистрцәа Реилазаара ашҟагьы инеиуеит ҳәа аидеиақәа, ажәалагалақәа. Ҳарҭгьы гәахәарыла ҳрыԥхьоит,   иахьынӡаҳалшауа ҳхы иаҳархәалоит», – иҳәеит Шамба.

Аиҳабырабжьаратә еиқәшаҳаҭра анапаҵаҩра иаҵанакуа акәзар, Апарламент аҿы излацәажәауа азҵаара мацара акәымкәа, атуристтә усхк аганахьала атәылақәа рыҩбагьы иааидкыланы русеицура иахькьысуазароуп.

«Избанзар, иахьа зҵаарак цәырҵит, уаҵәы амҩақәҵаҩцәа рганахьала мацара акәымкәа, атранспорттә маҵзура аганахьалагьы азҵаарақәа цәырҵыр ауеит. Азанааҭтә хеидкыла аханатә абри аус аҽаланархәыр, анаҩсан апроблемақәа маҷны ицәырҵуеит», – иҳәеит Шамба.

Аицәажәарақәа мап рцәаҳкӡом

«Ҳара Урыстәылатәи аган аҟны аицәажәарақәа мап рцәаҳкӡом, ари иашахом аҳәынҭқаррабжьаратә еизыҟазаашьақәа рганахьалагьы. Аха Урыстәылаҿы аиҳабырабжьаратә еиқәшаҳаҭра аус адулара аан, раԥхьа иргылатәуп Аԥсны атәылауаа ринтересқәа», – иҳәеит Жәлар Реизара Аиҳаба Лаша Ашәба. Иазгәеиҭеит, ус анакәымха, апроблемақәа шцәырҵуа, Апарламентгьы ишзалымшо уи аратификациа азура.

Аиқәшаҳаҭра инаваргыланы, Жәлар Реизара Аиҳабы игәаанагарала, даҽа мҩақәакгьы ԥшаалатәуп апрблема аӡбаразы. Ҿырԥштәык аҳасабала – еицырзеиԥшу анаплакқәа.

ДЕМ аҟны

Ииун 12 азы аресторан Дем аҟны имҩаԥысит атуриндустриа аусзуҩцәа Еидҵоу рштаб апресс-конференциа. Уаҟа ирыларҳәеит атуризм иазку азакәан аиҭакрақәа ралагалара, атуристтә џьармыкьа аҳәаанырцәтәи атуроператорцәа рнапаҿы иҟамларц азы Аԥсны атуризм ахаҭарнакцәа рхеидкыла шеиҿыркаауа. Уи иалалеит Аԥсны атуроператорцәа Рассоциациа, Аԥсны аекскурсиамҩаԥгаҩцәа рзанааҭеидгыла, аекскурсиамҩаԥгаҩцәа Рассоциациа «Аԥсныгид», атуризм Аԥснытәи Аидгыла, Аԥсны атрансферқәа Рхеидкыла, «Альфард клуб». Апресс-конференциа аазыртыз атуризм Аԥснытәи аидгыла апрезидент Анна Калиагина атуризм аганахьала иҵарны иаақәгылаз азҵаарагьы дахцәажәеит. «Ҳара ҳгәы хыҭ-хыҭуеит, избанзар иаадыруеит ҳасасцәа ирԥылауа, ирыцныҟәауа ҳекскурсиамҩаԥгаҩцәа шаҟа культурала, ҭоурыхла ирзеиҭарҳәо азы аҭакԥхықәра иаҵагыло. Аԥсны иаҭааз атурист раԥхьаӡа иибо – амҩақәҵаҩ, аекскурсиамҩаԥгаҩ иоуп. Аԥсныҟа маӡа-аргама иаауа амҩақәҵаҩцәа ракәзар, ииашам аинформациала ҳтәыла аӡбахә ԥхасҭартәуеит. Уаҩы ибоит маӡа-аргама амҩақәҵаҩцәа ринтернет-даҟьақәа рхыԥхьаӡара есымша ишазҳауа, уи хылаԥшрак ҳәа амаӡам. Зыԥшрак ҳәа ҟамҵакәа иӡбатәуп урҭ рызҵаара»,  – лҳәеит лара.

Аекскурсиамҩаԥгаҩцәа Рассоциациа «Аԥсныгид» ахаҭарнак Линда Амԥар Калиагина лажәа халырҭәааит: Маӡа-аргама аҳәаанырцәтәи амҩақәҵаҩцәа рпроблемма иахьа ицәырымҵӡеит, аха аҭагылазаашьа уаҩы изымчҳауа аҟынӡа инеит, избанзар 2020 шықәсазы урҭ рхыԥхьаӡара ҩышәҩык иреиҳахеит. Ҳара Аԥснытәи амҩақәҵаҩцәа ҳауп ҳәа рҳәо иалагеит, насгьы Аԥсны иазкны ртуристцәа ирарҳәауа аҭыԥантәи ауааԥсыра агәынамӡара рызцәырнагоит. Ҳтәыла аҳаҭыр ԥхасҭартәуеит. Абригьы азмырхакәа урҭ аус руеит ашәарҭадара аԥҟарақәа ирызхьамԥшкәа, иахьаарықәшәаз иахьахәҭоугьы, иахьахәҭамгьы иааҭгылоит», – лҳәеит лара.

Аусмҩаԥгатә ахыркәшамҭаз Аԥсны атуризм ахаҭарнакцәа ирҳәеит Урыстәыла атуристтә хеидкыла ахаҭарнакцәа рҟны аиԥылара амҩаԥгара ргәы ишҭоу.

Ихы зыхирҟьазеи?

Аԥсны атуризм Аминистрра ахада Ҭеимураз Хышба ихатәгәаԥхарала ԥхьатәара дцеит.

Аусҳәарҭаҿы излашьақәдырӷәӷәаз ала, арзаҳал анапы аҵаҩым, ахәаԥшра иаҿуп.

«Атуристтә хеидкылақәа рхаҭарнакцәеи Аԥсны атәылауаа аӡәырҩи изинмчқәа рышьҭаҵаразы иӡбамҭа ишақәшаҳаҭым атәы рҳәоит, иара убас атуризм аганахьала аҳәынҭқарратә политикеи уи арманшәалареи рганахьала аминистр ицҿакуп», – иазгәаҭоуп атуризм Аминистрра апресс-маҵзура адырраҭараҿы.

Акьыԥхь иазирхиеит Борис Қаџьиа