- Ибрагимраа рзы Агимн
Ҟабардақәа сашьцәа дуқәа,
Сымҩа иқәыз еикәагыла.
Шьала иҿызхуаз сгараҭыҧқәа,
Срыкәхшанда шәышьхәа ҭыҧқәа.
Сҟабардақәа са сдауаҧшьқәа,
Ҳагәқәа шеҩшам збеит Мамзышьха.
Раҧхьатәи шәара сыхҭыҧқәа,
Ишҧасыхьуа шәашҭа гәашәқәа.
Хашҭра шәықәым Ибрагимраа,
Шьала иҿызхыз аҧсуа игара.
Шәиеҵәахәқәа кыдымшәакәа,
Икыдшаауеит абра Гагра.
Науржанов Ибрагим – ақәрахьымӡа.
Кануков Нургали, Смыр Валера,
Алхас Герзмаа, Сафер Бганба,
Избаҟаҭыҧхаз убра Мамзышьха.
Шәа шәанацәа Зелма лҩызцәа,
Зелма лҩызцәа – ахаҵамҧҳәысцәа.
Шәазызааӡаз ҳа ҳхьыҧшымра,
Нас шәабацәа ҳа ҳлааҧшыра.
Хашҭра шәықәым Ибрагимраа,
Инрывагылаз Бган Саферраа.
Гагра иҟоуп шәара шәашәа,
Гагра иацуп шәыхьыӡ шәыжәла.
Нбан-нбанла шәыхәра саҭәҳәоит,
Цыра-цыра хәрашәак срыҧхуеит.
Шәа шәанацәа Зелма лҩызцәа,
Ахаҵамҧҳәысцәа рхаҭарнакцәа.
Ҳасан Алхасов – Цандрыҧшь ишьҭалаз,
Ҧсоу ашьхақәа зыҧсы ркынхалаз.
Зҩызцәа звыршьааз Ибрагим Иаганов,
Убжьы саркьалхеит изқәым хашҭра.
Сашьеиҳабы – Заур Налоев,
Зажәеинраала сгәаҵа иҭаӡыз.
Акгьы сыхьӡом абас шәанызбо,
Зны – иансыҧхо, ҽазны и-Бзыҧхо.
Игоуп шәыгәра сыхәраҭыҧеиҧш,
Шәсыцуп сара, сара саҧсшәеиҧш.
Шәынцәахәқәа сырҭами рыкәа,
Ишеишеиуа икыдми Гагра.
Зегь шәыхьӡқәа ихьтәымедалха,
Шәҿаҧхьа схырхәарц ихшьуп сыхәда.
- «Ҧсҭазаарас иҳамоу - Ҧсадгьылуп»
«Арӡынба иблақәа рыла»
–«Ҧсҭазаарас иҳамоу – Ҧсадгьылуп», –
Ари уажәаса жәҩанҵас ҳазҵаҧшуа.
Ҳабацәа ргәы ишҭуҳәааз гәыкалоуп,
Ҳаҧсны ҳакәзаргьы ҳаазырҧшуа.
Неироуп анырҳәоз изқәымыз хьаҵра,
Уҭоурых шьҭақәа Анацәа арҕьоит.
Ишаҧшаҧуа Ешыратәи ухәышҭаарамца,
Ужәлар ирцәахьчаҩуп, зегь ҳарҧхоит.
–«Ҧсҭазаарас иҟоу – Ҧсадгьылуп!» –
Ари ҧхьацагоуп – Арӡынба ихатәуп.
Насыҧс иҳамоу – Аидгылароуп!» –
Иааҧхьара дшақәлоу иаартны иҳәатәуп.
Ҳаҧсадгьыл иахаҧыруеит ублақәа,
Уҷыцқәа реиҧш иухьчон убызшәа.
– «Абаақәа, сшәыҳәоит, Абаақәа! –
Иазааргахьоу шәхамшҭын! Ишәыхьча!..»
«Аҧсны – Қырҭтәылоуп!» – уабылхьан,
Уанҵаҩызнатә уашьҭан аҭоурых.
Уҭархарҭа ҭыҧқәа урхыҧахьан,
У-Кьахьбаха уҽыжәын уеиқәных.
Зны дышьхазар, зных дыҧшаласуп,
Иахьанӡагьы ҧхьа дгылоуп, дыхҿоуп.
Арӡынба дҳамҭоуп, д-Шьардаамҭоуп,
Адунеи дахыҵәахьеит, д-Нарҭмаҿоуп.
Арӡынба шьаҭамырӡга иажәақәа,
Ахра ашәа зыҧсахуа ихы-иҿы.
Арӡынба Аҧсны аҧсынҵры наӡа,
Дыҟоума дназымгац згәаҿы.
Арӡынба ихьышьҭрақәа рыҧшӡагоуп,
Илаҧшҳәаа ҳаҧсадгьыл аҧсынҵроуп.
Арӡынба дхьыӡрацагоуп,
ҳнашанаҭра дхьыӡрацагоуп,
Дырҕьацагоуп, Аҧсны азна даҧсоуп.
Арӡынба ихьыӡҷыда – Ачҳароуп,
Аҧсуара еиқәырхага, – Ауаҩроуп.
Ианаҭаху Аҧсадгьыл ахьчароуп,
Арӡынба иаанаго – Амҩа лыҧхоуп.
Ҳаҧсадгьыл аҿаҧхьа Ҧсадгьылра,
«Нан» иҳәаанӡа Ҧсадгьылра иухьан.
Ижәлар дыргәышьаҟан гәыкала,
Дызгарҵыз Игара Аҳақ ишәахьан.
Абшьҭрас ҳазлаҽхәо – Аҧсыцқьароуп,
Аҧсыцқьара. Адоуҳашҭа дахшеит.
«Ҧсҭазаарас иҟоу – Ҧсадгьылуп!» –
Арӡынба Владислав баша имҳәеит…
- Аҧсуа ан лнапқәа
Аҧсны анацәа – аҧсуа нбанқәа,
Нбан-нбанла рҳак шәатәуп.
Аҧсны иахҭысхьоу нбан-нбанла,
Рнапқәа рызқәаҿ иҭҵаатәуп.
Ршьа зхьыршам хаҳәык уҧылом,
Изеиҧшу уасҳәап – аџыр хырҭәа.
Уццышә каҧсо убла ихылом,
Шьалҵас иукәшоит рнапқәа.
Ҳажәҩан еиҧш рнапқәа хыҧшами,
Иҳалалуп рыблақәа реиҧш.
Амра ашәахәақәа рхьыршами,
Иџьаџьазаргь аџь ацәеиҧш.
Зегь ҳаизызго ргәы Лыхнашҭоуп,
Ҳанбан еиҧшу роуп сызҿу.
Аҧсуа ан наџьнатә дхьыҧшымроуп,
Знапқәа ҳаҧсуара иахаҿу.
Кәыдры иалҧшуеит лхаҿсахьа,
Кәыдры иадырхьан лнап-ҧхақәа,
Ҳбираҟ ианызаргь унап асахьа,
Аҧсшәа узырҵазоуп лнапқәа.
Кәыдры нижьуан ашәыргәында,
Ахәырбҕьыц даҭәҳәо, лара илырҕьон.
Ашәа ахылҵуан ан лыхҭыҧқәа,
Бираҟҵас лгараҭыҧ ҳаракхон.
Лнапсыргәыҵа нбан-нбанла,
Иуаҳап уаҧхьар лҿаҭахьа.
Ҭоуба нрыҭа, нас илаҳәа,
Баша ишҭамхаз ҳа ҳҧацәа.
Зыбаҩ зымбац нбан-нбанла,
Имыцәаӡакәа изыршахьоу.
Зыбжьы мыргакәа, иумырҳакәа,
Зшәымаҭәа зшәыхны избылхьоу.
Рҩызцәа анацәа змоу Аҧсадгьыл,
Уццышә изкаҧсом инадкыл ҳаҧсы.
Еилоумган! Знык уанрыдқәыл!
Хьыӡшьаран урышьҭаз Ан-Аҧсны!
Рыламысоуп агәаҟра ҧхьазкыз,
Шәрыҧхьала ҳ-Аҧсны анацәа рнапқәа.
Рычҳароуп ҳашьхақәа ҳаразкыз,
Абарҭ зегь уарҳәоит ҳбаҟақәа!
Аҧсны аҵеира иаҧсахаз
Аинрал-леитенант, Аҧсны Афырхаҵа Сергеи Платон-иҧа Дбар
игәалашәара иазкуп.
Гәымсҭа иаҭахӡам шьҭа ҧшыхәра,
Ақырҭшәа ӡмахшәа иҭабахьеит.
Ухьӡ иагәылшаауеит Ҳхьыҧшымра,
Ахҭыҧқәа рызқәаҿ ашәҭ пытхьеит.
Ухы ахубаауан Мраҭашәара,
Ҳбираҟ уанаҵаҧшуаз уа Ҧсоу.
Сабацоз сзымцәажәо сбызшәада,
Сашьцәа рыццышәқәа ахькаҧсоу.
Иауазма аибашьра лыҧсаада,
Ушәон уаҧхьа дҭахар ҳәа аӡәы.
Ҭоурыхк иамбацт Аҧсынрада,
Атанкқәа ирҿало напҭацәы.
Сувагылан сеибашьуазшәа,
Бзыҧтәи ажәҩан аҿы узбоит.
Тәанҧҳа Лиолиа л-Аиааира ашәа,
Лыбжьала Мамзышьха иахҧраауеит.
Ианаҵаҧшуаз уара у-Дбарра,
Убара ҳзахьымӡеит ҳгәазхара.
Убжьы анҳалсуаз иуа саркьалра,
Уҧсадгьыл уанаҭахыз иаҳа.
Уҧсыцқьара изуаз рахәыцра,
Иҭахоз инрыҵаршә Аҧсназы.
Агечбақәа Аҧсыцқьа иҧсала,
Ахра иаҿыргон афырхаҵа иҧсы.
Сшәыҳәоит иӡыхь-хәы шәнаҿыхәа,
Иҟалома ҳшыҟоу уи ҭабар.
Анацәа ирылзыршәшәо аҧҽыха,
Саншьа ҧсыраӡа – Сергеи Дбар!
Сымаҿа – саҧсуа Бираҟ!
Сымаҿа аҧсуа бираҟ иахсаалоуп,
Ианҧахлоуп сыжәлар зыҵгәахьоу.
Аҧсадгьыл ашьа Сбираҟ иалоуп,
Угәы иадҵа, иунырп сызбылхьоу.
Сыҧсуоуп, Сымзымҭоуп, Сыбзыҧҭоуп,
Аҧсуа дахьӡырҳәагоуп Аҧсны.
Сыбзазарҭоуп, Сызҳарҭоуп, Сыҧсҭбарҭоуп,
Аҧсуа бираҟ иагәылоуп сыҧсы.
Сҧацха-лҩа афҩыхаа, ажәада,
Иуанаҳәап, исхыҵуа, сзызкыу.
Умҩахыҵ, Сымаҿа уанцәажәла,
Амч зымчу Сбираҟ – исразҟу.
Сымаҿа наџьнатәгьы исхсаалоуп,
Сбираҟоуп. Ишәарҭам напынҵоуп.
Аҧсны Абираҟ – Анацәа рхаҿсахьоуп,
Аиааира ҳзаазгаз рыҧсынҵроуп…
Исымазкырц исыжәлаз дымҩахҟьагоуп,
Дхагоуп, Дыҧсымҭәуп, Длашәуп.
Дызтәышьҭоу рзынгьы деиқәжьагоуп,
Дшәымаҭәан дыршәымҵуа дыршәуп.
Исымазкырц исыжәлаз ддыҧшылоуп,
Аҧсуа Аҧсынтәыла дамрахшоуп.
Даҧсыуа бираҟуп, дыбзыҧашҭоуп,
Аҧсны азыҳәану – Аҧсуа дкәыхшоуп.
Исгароуп, Исгәароуп, иҧсҭкаароуп!
Аиааиреи Ахьыҧшымреи срызҳәоуп.
Ичарҳәарам, Сымаҿа сбаагәароуп,
Агәра гоуп. Нарҭ маҿоуп, ицқьоуп.
Ана-ара суҧылоит сџьарыцха,
Сахьыҟазаалакь сламысуп згәы ҭәыу.
Ақырҭқәа баша рҽыршьит – аҧсымҭәқәа,
Сымаҿоуп изхсаалоу ҳбираҟ зтәу.
- Ахы иақәиҭхеит Гагра
30-шықәса нызҵыз ахҭыҧқәа еихоит,
Иҿыцхаз ахҭысқәа Гагра еибарххоит.
Мамзышьхоуп раҧхьаӡа
Аҧсны иҿырхыз шьхас,
Уа рбаҟақәа гылоуп Герзмаа Алхас,
Кануков Нургали, Науржанов Ибрагим,
Дыҟам араҟа зшьацқьа ахҭным,
Валери Смыр, Бганба Сафер:
Ишьала икәабоуп Тәанба Зафер.
Гагра – Гагрыҧшь 118-ҩык
ршьацқьа ахҭнуп,
Ақырҭуара иахәаҽыз ҳҭыҧхьӡқәа хтуп.
Чрыгрыҧшь, Мқьалрыҧшь,
Лакаа рхәы, Лаҧсы
Ҟарҟарышьвили ишьҭақәа
еимаҧсоуп Ҳашҧсы.
55-мшы дакәыршан изтәхоз
џьызшьоз ҳаҕа,
Напҭацәоуп иабџьарқәа
шихырҧааз хаха.
Раҧхьатәи ахымҭа зшьаҽыз
Иура Қаҧшь,
Амшын дхыҧшыло ахаҳә
даласоуп Цандрыҧшь.
Роберт Кәарҷиа иркәашеит
ирцәигаз атанк,
Ддырҳәацәон Шьершьелиа,
аха иҿымшәеит ажәак.
Асҭамыр Агрба игәы
ишықәжьызгьы атанк,
Дрыҳәон иҩызцәа: шәыхнамхын
даҽа малк.
Ӡаҧшьиҧацәа х-гәараҭак
неикәабыл иргеит,
Ҩыџьа-ҩыџьала
рҵеицәагьы Аҧсназын иҭахеит.
Гагрыҧшь аиҩхааҿы
умшәарыцан иҧсроуп,
Ақырҭааи Ҧасаниеи
рыццышәқәа бжьаҧсоуп.
Ацаҟьа иаламӡоз ҳашьцәа ирычҳаит,
Рфырхаҵара саркьалҵас
адунеи зегь иаҳаит,
Қырҭтәыла хәыҷ ҳәа изышьҭаз Гагра,
амҵәыжәҩақәа ҧнартит,
Нхыҵ-аахыҵ ҳдаракәацқәа
арахь иҧрит.
Ҳуазра рлабашьаха
хақәиҭраны икашит,
Анра ныҟәызгоз анацәа рҧацәа
рыла иааҧшит.
Гагратәи ҳиааира! –
амчқәа лашеит, иҕәҕәахеит,
Ааҧхьара знамҭада,
О, ари хьыҵәҵәахеит,
Мрагылара, Аҟәа, ма ишьҭалаз Гәымсҭа,
Гагроуми иахьуҧыло
рыҧсықәра, рыҧсаҭа.
Ихьӡ ҳацуп, згәы Бзыҧашҭаз
Сергеи Дбар,
Иҟалома Гагра иӡыхьхәы ҭабар.
Ирина Басныкҧҳа, Агрба Рудик!
– шәа шәоуп,
Агәымшәара шәцәеижьаҿ
иахьҧышәшәаз аброуп.
Ушьапы уаҧшла,
ан лыхцәхәыцқәа урхашәоит,
Увараҿ иҟоу лҧацәа
рыҧсқәа уршәоит.
Игәыдкыл ахаҳә, ишьа ахьшуп уашьа,
Уаҿымхәан Ҧсоу, – иржәӡом
аиашьа ишьа.
Уамеихсын ардәына,
ҳаныршьуаз аҽашьуан,
Ухәра иаҿаҭәҳәон, ахӡы уҿнашьуан.
Иҳанажь, Анцәа,
агәнаҳара ду, ҳазҵоу,
Гәыбылрада ҳахьлывсхьоу
ан амца зыцроу.
Анацәа! Зыгәқәа
ргахьоу иҭырффаны,
Зҧынҵа иҭасло згараҭыҧ абылфҩы.
Анацәа, жәантә иҧсны ибзахахьоу,
Иҧсны ибзамхац
ирздырӡом Аҧсны ҳзыниахьоу.
Анацәа, рыблақәа
анкаҧсоз иҭышәшәаны,
Ргәашәқәа анеилаҳоз,
ахьацеиҧш игылоз ишәҭны.
Аеҵәақәа хыла иаҳмырсырц адамра,
Рыҧсадгьыл абзиабара иауит хадара.
Абаақәа шәрызхәыцла,
ҳа иаҳамбо рбоит,
Абаақәа ҳаидгылап,
ма иҵегь ҳбылуеит.
Амыткәма зларҳәоз рбызшәа
ауп ибатәу!
– Шәымшәан! – ҳәа злаҿырҭуаз
убриоуми иҳәатәу.
Абаақәа, еилымкаакәа
рыхьӡқәа шәымҳәан,
Амаҷ азы арҵәааҳәа
иахьраҳо шәмыҳәҳәан.
Рыҷкәынцәа рыжәлақәа
ҳаҧсаҵаҿы иҵәахтәуп,
Рыҧсқәа ҳзеизызго
ҳбаҟақәа хьчатәуп, ихьчатәуп!
- Аҧсны жәлар
Иазыскуеит Аҧсны
ахьыҧшымра азхаҵара
Аҧсны жәлар,
срыкәхшоуп шәыблақәа,
Сшәыҳәоит еибаҳҭап ҳажәҩахыр.
Абаақәа, абаақәа, абаақәа! –
Адаҟьа ҿыц ҳахьчароуп ҳҭоурых.
Рылаҧшқәа ҳахдырҧом ажәларқәа,
Ҳдаракәац ахыҵәеит адунеи.
Ҳаҧсуара алагоит ҳажәлала,
Еиҧаҳшьып ҳҳәоуи ҳгәыҕырҭеи.
Рыҧсы сакәхшоуп ҳҧазаҵәқәа,
Ргәашәқәа шамкуа шәымбари.
Ҳкәашахьазар шьапызаҵәла,
Абаақәа ишәхашәмыршҭын абри.
Ҳҵеицәа –
ҳфырхацәа рыҧсыбаҩқәа,
Иаҳхылаҧшуеит, рыҧсқәа ҳхоуп.
Анык илхымшаз агәымбылқәа,
Рбызшәа ҳалҳцеит, Аҧсны цқьоуп.
Аҧсни, аҧсуааи, Аҧсуареи,
Ҧынгылак ҳаушам шьҭа иахьа.
Ҳамреи, ҳамзеи, ҳабзазареи,
Рхьышьҭра ихуп, иацәцеит рааха.
Ҳхаҳәқәа ӡрыжәуп шьамцала,
Шьхаӡыхьк ахаан шьҭа иҭабом.
Урҭ зегь аагоуп шьацқьала,
Ҳаҧсы зыхҭным шьапҭыҧк убом.
Аҧсны жәлар,
срыкәхшоуп шәыблақәа,
Сшәыҳәоит, еибаҳҭап ҳажәҩахыр.
Абаақәа, абаақәа,
ҳаҧсуара абаақәа,
Иҳахьчароуп ҳдаҟьа
ҿыц – ҳҭоурых!..
- «Анацәа, икашәыжь ашәы!»
Не для траура чёрного пали сыны,
А для радости вечной Апсны.
Гәули Кьычба, 1999ш.
Ашәы сшәысхит, иаҳҧырхагоуп,
Шәҿыхарц ашьыжь шәгәырҕьаҵәа.
Ашәы-шәиҧхьӡуп, ихҭархагоуп,
Иазхазааит иҭахаз ҳҧацәа.
Ҳаҕа иеиҧшуп, иумырдыркәа,
Инхазгьы думнахуеит ашәы.
Уажәгьы дашьҭоуп иаҳшәымхӡакәа,
Ҳахәаҽырц ҳхы – ҳгәы ахшәаны.
Аӡәгьы дҭамхаӡеит хьӡыда,
Аиқәаҵәа знаало ҳаҕа иоуп.
Ҳашьхақәа хәшәума шьхаӡыхьда,
Зцәа иадзымго ҳӡыхьқәа драҕоуп.
Аиааира заҳзааргаз наӡаӡа,
Ашкәакәа ҳашәхашәҭларц азоуп.
Рыеҵәахәқәа ҳаҳәоит иахьанӡа,
Аеҵәақәа ирхоу рыҧсқәа цқьоуп.
Сыҧсыргьы – ҧсы сыхьӡым, ижәдыруеит,
Ибаҩқәа сырнымиаргьы са сҧа.
Анацәа, даҽа зныкгьы сшәыҳәоит.
Ашкәакәа шышәнаало сшәырба!
