Ус ҳаибадыруан, аха иааигәаны аизыҟазаашьақәа ҳабжьамызт. Иаҳа ҳаибадырит, ҳаизааигәахеит ҧшьынҩажәижәабатәи ашықәсқәа рызбжазы.

В. Арӡынба ибзоураны, 1994 инаркны 2000 шықәсазынӡа, Аҧсны шықәсык ахьтә ҩымз, ҧшьымз схызгон, иҭысҵаауан аҧсуаа ржәытә традициақәа, рдинхаҵара, ирацәаҩны ауаа срацәажәон, убрахь иналаҵаны абыргцәагьы, аныхаҧааҩцәагьы. Арӡынба даара дазҿлымҳан сара сусура. Аҧхьа сыгәҭакқәа хыхь-хыхьла акәын дшырзыҟаз. Уигьы еилкаауп. Аӡәырҩы аҵарауаа Аҧсныҟа иаауеит рыҧсы ршьарц азы, даҽа усурак анапалакразы акәымкәа.

2000 шықәсазы Владислав Григори-иҧа, имазеиз сдоктортә диссертациа абжьақәыргаразы ианизназга, уи даара иҽадцаланы иҭиҵаауан, аҿарҵәиқәа ахьгылаз дрыхәаҧшуан. Иагьиҩит даара аобиективра зныҧшуаз ахҳәаа, усҟан игәабзиара шыуашәшәырахахьазгьы.

Арӡынба ҵарауаҩ-мрагылараҭҵааҩ дун, ахеттцәа (Азиа Маҷ ажәытәӡатәи ауааҧсыра) рзы специалиступ. Урҭ рбызшәеи аҧсуа­-адыгатә бызшәатә гәыҧи аизгәакьара рымоуп. Инапы иҵижьит «Ажәытәӡатәи Анатолиа аритуалқәеи амифқәеи» зыхьӡу ашәҟәы бзиеи адоктортә диссертациеи. Сара уаҟа избеит аҧсуаа рдинхаҵара аганахьала аишьашәаларақәа рацәаны. Рыцҳарас иҟалаз, зегьы рҽырыҧсахуеит, зегьы рҽеиҭаркуеит, аглобализациа ҳәа изышьҭоу зегьы ҿнаӡәаауеит. Аныхақәа, иара убас аҧсуа ныхаҧааҩцәа ражәақәа ранҵара сахьымӡазҭгьы ибжьаӡуаз рацәахон. Аамҭа рҩашҵас иццакуеит. Усҟан сзыҿцәажәоз ра­хьтә аӡәырҩы рдунеи рыҧсаххьеит.

Дзеиҧшрааз Арӡынба да­нқәыҧшыз? Аамҭаказы уажәы хынҩажәашықәса ирҭагылоу Мрагылараҭҵаара Аинститут аҟнытә аҳкәажәцәа қәыҧшцәа, иахьа уажәраанӡагьы иҧхаӡа иргәаладыршәоит анапылампыл ианеицасуаз, акартош анеицыҵырхуаз, асабшақәа уҳәа егьырҭ аусқәа анымҩаҧыргоз. Усҟан иқәыҧшыз Арӡынба урҭ зегьы дрылахәын. Изласзеиҭарҳәахьоу ала, апартбиуро амаӡаныҟәгаҩысгьы дыҟан, зегь раҧхьаӡагьы хықәкыс имаз «апартиа мҩа» ақәныҟәара акәмызт, уи игәы иҵхоз иара дызхагылаз Аинститут Ажәытәтәи Мрагылара аҟәша аусзуҩцәеи аҭҵаарадырреи ракәын.

Арӡынба акы аҿаҧхьа дхьаҵуамызт, абри аҟнытә аинститут аҿы апартиа анапхгаҩцәа рацәак имҧан иқәломызт. Ахаангьы ҵашьыцҩымызт. Асовет аамҭазы ахаҳәҩыреи апротохеттцәеи рҭоурыхқәа ирышьҭаз,  амаҵурақәа инапы рылеикран дыҟаӡамызт. Уи дшынеибакыз аҭҵаарадырра датәын, аха илахьынҵа аполитикахь дымҩахымҵыр ада ҧсыхәа инамҭеит, насгьы иара ҭоурыхла изыҧҵәаз аҭыҧ иаҧсахара аҧсуаа рзы насыҧ духеит. Арӡынба Анцәа иишаз политикын, зегь реиҳа ихлымӡаахраз аамҭазы амилаҭ дырҧызан. Уи иаабац политикымызт, инамцхәны аамсҭашәара илан, аха иуадаҩӡаз аҭагылазаашьақәа раан амилаҭ ринтересқәа реиқәырхаразы уи аус ҕәҕәақәа рыдкылара илшон.

Алеқсандр КРЫЛОВ,

Урыстәыла аҭҵаарадыррақәа

Ракадемиа ИМЕМО аҭҵаарадырратә усзуҩы

ҧхьагыла.